ai16z thu hút sự chú ý của cộng đồng crypto khi giới thiệu một sản phẩm đặc biệt cho phép bạn trao quyền quản lý và đầu tư tài sản cho một AI Agent. Đây là một sáng tạo độc đáo, mở ra một hướng đi mới cho các AI agents trong lĩnh vực tài chính. Vậy ai16z là gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau.
1. Tìm hiểu về ai16z
1.1. AI Agent là gì?
AI Agent (tác nhân AI) là một phần mềm thông minh, có khả năng tự thiết kế quy trình làm việc và tận dụng các công cụ sẵn có để tự động hóa các nhiệm vụ, thực hiện thay mặt người dùng một cách hiệu quả.
AI Agent đang mang đến những thay đổi đột phá cho thị trường crypto nhờ khả năng tự động hóa giao dịch một cách tối ưu và nâng cao mức độ bảo mật. Công nghệ này không chỉ giúp đơn giản hóa các quy trình phức tạp như quản lý DeFi và NFT mà còn mở ra cánh cửa cho người dùng mới dễ dàng tiếp cận hệ sinh thái blockchain.
1.2. ai16z – Dự án dẫn đầu AI Agents trên Solana
AI16Z là một tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) hoạt động trên nền tảng Solana, được vận hành bởi AI Agent mang tên AI Marc.
Cái tên AI16Z lấy cảm hứng từ Andreessen Horowitz (thường gọi là A16Z), một công ty đầu tư mạo hiểm danh tiếng.
Ra mắt vào tháng 10/2024, AI16Z được thiết kế để cách mạng hóa giao dịch bằng cách sử dụng các AI Agent nhằm thu thập dữ liệu, phân tích tâm lý cộng đồng và thực hiện giao dịch cả on-chain lẫn off-chain. Nền tảng này đặt mục tiêu mang đến cho nhà đầu tư trải nghiệm giao dịch hiệu quả, minh bạch và tối ưu hóa kết quả thông qua sức mạnh của trí tuệ nhân tạo.

Nhờ sự phổ biến của ElizaOS, ai16z nhanh chóng trở thành trung tâm của hệ sinh thái AI Agents trên Solana. Với hơn 350 nhà phát triển tích cực đóng góp và 3,200 lần fork trên GitHub, ElizaOS là framework được sử dụng rộng rãi nhất, hỗ trợ các AI Agent mở rộng tính năng và hoạt động trên nhiều blockchain. Đây là lý do ai16z giữ vị trí dẫn đầu trong lĩnh vực này.
1.3. Mô hình hoạt động của ai16z
AI16Z hướng đến mục tiêu vượt qua mô hình đầu tư truyền thống của Andreessen, mang lại cơ hội đầu tư tiềm năng cho người dùng một cách đơn giản và hiệu quả hơn. Hệ thống được vận hành bởi AI Agent Marc – một tác nhân AI được đào tạo dựa trên công nghệ học máy (Machine Learning) và mô hình ngôn ngữ lớn (Large Language Model).
AI Agent Marc thu thập và phân tích các tín hiệu thị trường, bao gồm ý kiến, dự đoán, và hành động của các nhà đầu tư khác. Đồng thời, Marc cũng tham khảo ý kiến từ đội ngũ phát triển và cộng đồng DAO trước khi thực hiện các lệnh đầu tư.
Người nắm giữ token AI16Z có thể ảnh hưởng đến các quyết định đầu tư của AI Agent Marc thông qua bot AI Degen Spartan trên Telegram. Bot này cũng có một token riêng (DEGENAI), và một phần lợi nhuận từ AI16Z sẽ được sử dụng để mua lại token DEGENAI.
- Cơ chế đặc biệt và chu kỳ hoạt động: Một đặc điểm nổi bật của AI16Z là cơ chế giá sàn, đảm bảo giá trị mỗi token không giảm dưới mức giá phát hành ban đầu nhằm bảo vệ nhà đầu tư. Sau khi kết thúc giai đoạn huy động vốn, DAO bắt đầu hoạt động và vận hành trong chu kỳ 1 năm 3 tháng. Khi chu kỳ kết thúc, tài sản sẽ được phân phối, với lợi nhuận tỷ lệ thuận với số token mà nhà đầu tư nắm giữ và mức tăng trưởng của tổng tài sản trong ví DAO.
- Rủi ro và cảnh báo: Dù có cơ chế giá sàn, nhà đầu tư vẫn phải đối mặt với rủi ro trong trường hợp DAO hoạt động kém hiệu quả hoặc thị trường biến động bất lợi, dẫn đến khả năng thua lỗ. Tương tự như các dự án meme coin, AI16Z cũng không tránh khỏi nguy cơ rủi ro, do đó, người tham gia cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đầu tư.
1.4. Các tính năng chính của ai16z
- Hệ thống giao dịch AI
Hệ thống giao dịch của AI16Z là cốt lõi vận hành. AI Agent đảm nhiệm việc giám sát dữ liệu thị trường như giá cả, tâm lý xã hội, và phân tích on-chain. AI Agent tự động thực hiện giao dịch nhằm tối đa hóa lợi nhuận và thích ứng nhanh với biến động thị trường, đảm bảo hiệu quả đầu tư cao và ổn định.
- Quản trị phi tập trung
AI16Z hoạt động như một DAO đầu tư, cho phép người nắm giữ token tham gia quản trị thông qua quyền biểu quyết. Cơ chế này đảm bảo sự minh bạch, dân chủ hóa và trao quyền sở hữu cho cộng đồng trong việc định hướng chiến lược của dự án.
- Gắn kết cộng đồng
AI16Z chú trọng xây dựng cộng đồng gắn kết bằng cách cho phép người nắm giữ token đóng góp ý tưởng và ảnh hưởng đến quyết định giao dịch. Với 100 token trở lên, người dùng có thể tham gia “Virtual Marketplace of Trust,” góp phần đồng hành cùng dự án và củng cố lợi ích chung.
2. Các sản phẩm chính của ai16z
2.1. ai16z ElizaOS Framework
ElizaOS là một bộ công cụ mạnh mẽ dựa trên TypeScript, giúp các nhà phát triển dễ dàng tạo ra các AI Agent với nhiều chức năng đa dạng. Những Agent này có thể được triển khai trên các nền tảng như Twitter (X), Discord hoặc trực tiếp trên các blockchain như Solana và các mạng tương thích EVM.
ElizaOS được xây dựng dựa trên kiến trúc gồm 5 thành phần chính:
- Agent: Xác định tính cách, phong cách giao tiếp và nền tảng kiến thức của AI Agent.
- Actions: Cho phép các Agent thực hiện các nhiệm vụ cụ thể, từ tạo báo cáo đến thực hiện giao dịch.
- Evaluators: Giúp Agent phân tích dữ liệu và hoàn thành các mục tiêu đa bước.
- Providers: Cung cấp dữ liệu bên ngoài hoặc ngữ cảnh thời gian thực, chẳng hạn như giá tài sản hoặc thông tin từ API chuyên biệt.
- Memory System: Cho phép Agent lưu trữ lịch sử tương tác và sở thích của người dùng, giúp phản hồi trở nên tự nhiên và phù hợp hơn với ngữ cảnh.
2.2. ai16z Virtual Marketplace of Trust
“Virtual Marketplace of Trust” là một phần của AI16Z chịu trách nhiệm quản lý điểm tin cậy để hỗ trợ quyết định đầu tư. Người nắm giữ token AI16Z có thể đề xuất các dự án và tài sản để AI Marc xem xét.
Hệ thống này hoạt động dựa trên ba yếu tố chính:
- Trust Extraction: Chấm điểm tin cậy dựa trên các đề xuất của người dùng, được đánh giá thông qua hồ sơ và hiệu suất của họ.
- Trust Evaluation: AI Agent đặt cược dựa trên đề xuất người dùng, và kết quả ảnh hưởng trực tiếp đến điểm tin cậy của người đưa ra đề xuất.
- Social Reinforcement: Điểm tin cậy được công khai, khuyến khích người dùng đưa ra các đề xuất chất lượng cao để xây dựng danh tiếng và tăng ảnh hưởng.
3. Hệ sinh thái ai16z
Ban đầu, ai16z được thiết kế như một DAO đầu tư xoay quanh một AI agent chuyên biệt, nhưng đội ngũ nhanh chóng nhận ra tiềm năng phát triển nằm ở nơi khác. Do đó, các mối quan hệ hợp tác trong cả Web2 và Web3 đã được mở rộng, giúp framework Eliza được áp dụng rộng rãi hơn.

Dưới đây là danh sách các mối quan hệ đối tác quan trọng mà ai16z đã thiết lập trong thời gian gần đây:
- L1/L2 Blockchains: Bao gồm Mode, Arbitrum, Solana, Ethereum – mở rộng ElizaOS trên các ứng dụng của các blockchain này và cung cấp nhiều tiện ích hơn cho AI Agents.
- Eigenlayer và AVS: Eigenlayer đã đầu tư mạnh vào câu chuyện này cùng ai16z, với AVS dựa trên mô hình bảo mật của Eigenlayer, phù hợp để xác minh tính toàn vẹn của AI agents.
- DePIN: Bao gồm Io.net, Hyperbolic và Heurist – giúp AI agents thanh toán và sử dụng các máy tính phân tán, phục vụ các tác vụ tính toán nặng.
- Story Protocol: Đảm bảo AI agents có quyền truy cập vào tài sản trí tuệ trong Web3.
- DeFi: Bao gồm Jupiter và Drift – tích hợp AI agents vào các nền tảng này để sử dụng thanh khoản hiệu quả hơn.
- Web2: Hợp tác với Đại học Stanford và Society Library – tiếp tục nghiên cứu để cải thiện AI agents.
- TEE (Trusted Execution Environments): Lit Protocol và Phala Network – giúp AI agents có khóa riêng được bảo mật bởi công nghệ TEE, đảm bảo quyền tự chủ hoàn toàn mà không bị ảnh hưởng từ con người.
- NFTs: Thông qua PartnersDAO – liên kết NFTs với AI agents, lưu trữ các thuộc tính trong metadata để đảm bảo quyền sở hữu agent.
- Metaverse: Hợp tác với Hyperfy – tạo ra các môi trường ảo để AI agents tương tác với con người và AI, hình thành một “xã hội thông minh” trong Web3.
- Gaming: Với Smolverse và Arc – giới thiệu các NPC độc lập, thích ứng để nâng cao trải nghiệm game Web3.
4. Tìm hiểu về AI16Z token – đồng coin đại diện của ai16z

- Token Name: ai16z (AI16Z)
- Blockchain: Solana
- Tiêu chuẩn token: SPL-20
- Contract: HeLp6NuQkmYB4pYWo2zYs22mESHXPQYzXbB8n4V98jwC
- Loại token: Quản trị (governance)
- Total Supply: 1,099,999,313
- Circulating Supply: 1,099,999,958
Hiện tại, AI16Z đang đứng thứ 3 về vốn hoá thị trường trong top coin/token hệ AI Agents trên CoinMarket Cap.

5. Lộ trình phát triển của ai16z
Hiện tại, token AI16Z chỉ có chức năng quản trị và không có tiện ích ngoài mục đích này. Mặc dù nó là cách duy nhất để tiếp cận thành công của ai16z và framework Eliza, nhưng điều này là không đủ để đảm bảo tính bền vững lâu dài. Vì vậy, đội ngũ ai16z gần đây đã đề xuất một số sáng kiến để thêm tiện ích cho token, bao gồm:
- Một nền tảng khởi nghiệp (launchpad) với tokenomics tương tự như Virtuals, tạo ra sức ép mua mạnh cho token bằng cách yêu cầu sử dụng token này để mua các agent mới được niêm yết trên nền tảng.
- Thiết lập cơ chế staking và slashing để đảm bảo chất lượng các dự án được triển khai xung quanh ai16z.
- Biến token AI16Z thành tiền tệ cơ bản cho các giao dịch giữa các agent và là thị trường cho các dịch vụ do agent cung cấp.
- Khuyến khích các nhà phát triển tiếp tục cải tiến Eliza thông qua các khoản tài trợ, chia sẻ doanh thu hoặc hỗ trợ việc tạo ra các nền tảng khởi nghiệp bên ngoài. Mục tiêu là định vị ai16z như một blockchain Layer 1 dành riêng cho AI mà các dự án khác có thể xoay quanh.
- Quản lý quỹ DAO để ngăn chặn việc bán tháo token, cung cấp thanh khoản cho một số token nhất định hoặc cho phép cơ chế staking.
- Các sáng kiến bổ sung khác như cơ chế mua lại và đốt token, phí tạo agent, và nhiều hơn nữa.
6. Giao dịch phái sinh AI16Z trên ONUS
Người dùng có thể dễ dàng giao dịch phái sinh AI16Z trên ONUS Pro với 2 cặp giao dịch AI16ZVNDC và AI16ZUSDT với đòn bẩy lên tới 50x.
Trải nghiệm giao dịch hợp đồng tương lai cùng ONUS Futures Pro:
7. Kết luận
Câu chuyện về AI Agent còn rất mới mẻ và đang thu hút sự quan tâm lớn từ các nhà đầu tư crypto trên toàn thế giới, đặc biệt là khi Tổng thống Donald Trump chuẩn bị công bố về dự ánStargate – một siêu dự án AI kết hợp SoftBank, Oracle, và OpenAI với khoản đầu tư khủng 500 tỷ USD.
Sự cạnh tranh giữa các dự án AI đang rất khốc liệt, và có thể nhanh chóng bị vượt qua bởi các giải pháp mới hoặc chìm vào quên lãng do thiếu đổi mới. Điều này đòi hỏi ai16z phải không ngừng mở rộng, phát triển để giữ vững vị thế hàng đầu trước những dự án AI Agents khác.