Sàn giao dịch là nơi các Nhà đầu tư hay Trader mua bán các đồng coin bằng các loại tiền tệ hoặc altcoin khác nhau. Có 02 loại sàn giao dịch: Sàn giao dịch tập trung (CEX) và sàn giao dịch phi tập trung (DEX). Tại bài viết này, hãy cùng tìm hiểu về sàn giao dịch tập trung (CEX) nhé!
1. Tìm hiểu về CEX
1.1. Sàn CEX là gì?
CEX (Centralized Exchange) là sàn giao dịch tập trung. Đây là một tổ chức trung gian hỗ trợ giao dịch tiền mã hóa giữa người mua và người bán. Những tổ chức này cung cấp dịch vụ giám sát các hoạt động vận hành để cho phép các nhà giao dịch mua, bán hoặc trao đổi các đồng tiền mã hóa.
Sàn giao dịch tiền điện tử tập trung (CEX) là một nền tảng được sở hữu và vận hành bởi một thực thể duy nhất. Cơ quan trung ương này cung cấp tính thanh khoản cho các token được hỗ trợ, sử dụng hệ thống sổ đặt hàng để thiết lập giá, tương tự như các hoạt động ngân hàng truyền thống. Người dùng gửi tiền vào tài khoản trên sàn giao dịch, sau đó tài khoản này đóng vai trò là người giám sát, quản lý số tiền này một cách an toàn và công bằng.
1.2. Ưu điểm và hạn chế của sàn CEX
1.2.1. Ưu điểm
Thân thiện với người dùng:
Đa phần các sàn CEX vận hành tương tự như các mô hình sàn chứng khoán truyền thống. Vậy nên, nó khá quen thuộc với đại đa số người dùng.
Quá trình đăng ký với CEX tương tự như mở tài khoản ngân hàng. Nhiều người trong chúng ta đã quen thuộc với hệ thống này và kiến thức kỹ thuật không phải là thứ bắt buộc phải có. Hầu hết các CEX đều cung cấp thanh toán bằng thẻ tín dụng hoặc thẻ ghi nợ, giúp khoản đầu tư tiền mã hóa đầu tiên của bạn trở nên đơn giản nhất có thể.
Hỗ trợ và bảo vệ:
Một trong những khó khăn lớn nhất đối với những người mới bắt đầu sử dụng tiền mã hóa khi sử dụng DEX là làm quen với các công cụ phi tập trung. Các ví tiền mã hóa, phí gas và các khía cạnh khác của blockchain có thể khiến bạn gặp khó khăn. Không có quản trị viên hệ thống nào cung cấp hỗ trợ, vì vậy bạn phải tự lo liệu nếu bạn gửi tiền mã hóa đến sai ví hoặc gặp những vấn đề khác.
Bạn có thể tránh những cạm bẫy này nếu bạn giao dịch bằng CEX. Ví dụ: bộ phận hỗ trợ khách hàng có thể giúp ích nếu bạn mất quyền truy cập vào tài khoản Binance của mình và không cần phải trả phí gas khi chuyển tiền mã hóa của bạn xung quanh các sản phẩm của Binance. Các biện pháp này hỗ trợ người dùng và bảo vệ họ khỏi mắc phải những sai lầm không thể sửa chữa mà đôi khi mọi người mắc phải trên DEX.
Nhiều dịch vụ tích hợp hơn:
CEX có thể cung cấp nhiều loại sản phẩm và dịch vụ tích hợp, biến nó thành cửa hàng tiền mã hóa tất cả trong một. Trên một CEX như Binance, bạn có thể truy cập các dịch vụ giao dịch và stake, tham gia thị trường NFT, launchpad, sàn giao dịch P2,…mà không cần rời khỏi nền tảng. Ngoài ra, việc chuyển tiền giữa các khu vực khác nhau này rất đơn giản. Bạn có thể thanh toán bằng thẻ nhận nhiều ưu đãi từ các đối tác của sàn.
1.2.2. Hạn chế
Dễ bị tấn công: Là các thực thể tập trung lớn, CEX thường là mục tiêu của các cuộc tấn công, điều đó có nghĩa là bất kỳ khoản tiền nào của người dùng được lưu trữ trên CEX đều dễ bị đánh cắp. Mặc dù CEX ưu tiên bảo mật nhưng họ không thể loại bỏ nguy cơ bị hack và trộm cắp. Trong những năm qua, một số vụ hack nổi tiếng đã xảy ra, chẳng hạn như vụ hack Mt. Gox.
Vì vậy, nếu bạn đang cân nhắc sử dụng CEX để lưu trữ tiền điện tử của mình, hãy cân nhắc kỹ rủi ro. Bạn cũng nên chọn một CEX có danh tiếng tốt và thực hiện các bước để bảo vệ tài khoản của mình, chẳng hạn như sử dụng xác thực hai yếu tố (2FA).
Phí giao dịch bổ sung: Hầu hết dịch vụ bạn sử dụng trên CEX đều sẽ phải chịu phí giao dịch. Thông thường, nó có thể bị ẩn hoặc “đưa vào” dịch vụ. Do chi phí hoạt động cao hơn, CEX có thể gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với phí giao dịch thấp do DEX cung cấp. Tuy nhiên, phí giao dịch bổ sung của CEX phải được cân nhắc với phí gas khi sử dụng DEX, phí này có thể khá lớn trên một số mạng.
Người dùng không có quyền giám sát tài sản: Khi sử dụng CEX, bạn phải gửi tiền mã hóa của mình vào ví của sàn. Điều này có nghĩa là bạn sẽ ủy thác tiền cho CEX. Như vậy, bạn có thể không rút được chúng bất cứ khi nào bạn muốn. Đây là vấn đề nếu một sàn giao dịch mất khả năng thanh toán và có thể dẫn đến việc bạn mất hoàn toàn tiền của mình. Tình huống này tương tự như việc bạn cất giữ tiền của mình tại ngân hàng – nếu ngân hàng phá sản, bạn có thể không sử dụng được vào tiền của mình.
2. Cách thức hoạt động của sàn CEX
Hầu hết các sàn giao dịch tập trung CEX đều hoạt động theo cơ chế order-book (sổ lệnh).
Người dùng sẽ đặt lệnh mua bán tài sản tại một mức giá mà mình mong muốn. Chênh lệch giữa các mức giá sẽ tạo độ sâu của thị trường và xác định được các mức giá thị trường phổ biến. Khi có người khác mua hoặc bán tại mức giá đó, lệnh của bạn sẽ được khớp và giao dịch được thực hiện. Mặt khác, CEX cũng có thể đóng vai trò là nhà tạo lập thị trường bằng cách cung tính thanh khoản cho các cặp giao dịch trên nền tảng của mình để cải thiện tốc độ giao dịch.
3. Sự khác biệt giữa sàn DEX và CEX
Sàn giao dịch tập trung (CEX) và sàn giao dịch phi tập trung (DEX) đều có những đặc điểm khác nhau, phù hợp với nhu cầu khác nhau của các Nhà đầu tư. Một vài điểm khác biệt có thể kể đến giữa CEX và DEX như sau:
- Cách thức hoạt động: Người dùng tại các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) sử dụng các hợp đồng thông minh (smart contract) thay vì thông qua một bên thứ ba (CEX).
- Quyền kiểm soát đối với tài sản: Khi sử dụng sàn CEX, người dùng không thể kiểm soát tài sản của mình mà ủy quyền cho các sàn giao dịch này. Khác với các sàn DEX, người dùng có toàn quyền quyết định đối với tài sản của mình.
- Tính bảo mật: Sàn DEX không yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, điều này giúp người dùng tránh bị lộ thông tin hoặc bị hack tài khoản
- Tính thanh khoản: Trung bình, các DEX có khối lượng nhỏ hơn và tính thanh khoản kém hơn so với các CEX lớn. Các Nhà đầu tư thực hiện các lệnh khối lượng lớn thường có thể sử dụng CEX để không gặp các vấn đề thanh khoản.
- Phí giao dịch: Phí giao dich của các sàn DEX thấp hơn do các giao dịch của người dùng không cần thông qua bên thứ 3.
- Tính dễ sử dụng: Hầu hết các sàn CEX đều có cơ chế vận hành giống với các sàn giao dịch chứng khoán truyền thống nên người dùng sẽ cảm thấy thân thiện hơn khi sử dụng. Ngược lại, các sàn DEX đều dễ gây khó khăn cho người dùng lần đầu với các khái niệm như phí gas, trượt giá, các bể thanh khoản,…
- Hỗ trợ khách hàng: Các sàn CEX có bộ phận hỗ trợ khách hàng có thể giúp ích khi người dùng gặp các vấn đề trong quá trình sử dụng.
Lựa chọn sàn giao dịch tiền điện tử phù hợp phụ thuộc vào nhu cầu và sở thích của từng người dùng. Nếu bạn đang tìm kiếm một nền tảng an toàn và bảo mật, DEX là một lựa chọn tốt. Tuy nhiên, DEX có thể khó sử dụng hơn và có tính thanh khoản thấp hơn.
Nếu bạn đang tìm kiếm một nền tảng dễ sử dụng và có tính thanh khoản cao, CEX là một lựa chọn tốt. Tuy nhiên, CEX có thể kém an toàn hơn và người dùng có thể mất quyền kiểm soát đối với tiền điện tử của họ nếu sàn giao dịch bị hack.
4. Top các sàn CEX nổi tiếng
4.1. Trên thế giới:
Binance
Binance là một sàn giao dịch top-tier trong Crypto hiện tại. Ngoài ra, Binance cũng là sàn có rất nhiều tài sản được phép giao dịch với volume khá cao, nên việc lệch giá khi giao dịch số lượng lớn cũng không nhiều. Sàn có hỗ trợ tiếng Việt và hiện đang là sàn có tổng lượng tài sản giao dịch mỗi ngày cao nhất.
Coinbase Exchange
Coinbase được hỗ trợ bởi 32 quốc gia với hàng triệu người dùng trên toàn thế giới, hiện nó là sàn giao dịch điện tử lớn nhất thế giới thời điểm này.
Với thông tin bảo mật nghiêm ngặt từ các bước xác minh danh tính rõ ràng, sàn giao dịch này xây dựng cộng đồng có tính ổn định cho phép người dùng bảo vệ các khoản đầu tư của họ.
Huobi Global (HTX)
Sàn Huobi (hiện là HTX) là một trong những sàn giao dịch hàng đầu Trung quốc, có khối lượng giao dịch cũng nằm trong top 4. Với hơn 900 cặp tài sản đang được cho phép giao dịch, HTX cũng là nơi được nhiều anh em trader lựa chọn khi muốn mua hoặc bán token.
KuCoin
Giống như sàn Binance, sàn Kucoin cũng là một sàn giao dịch đến từ Trung Quốc được thành lập vào tháng 09/2017. Sàn có phí giao dịch thấp và có tích hợp chart Tradingview để tăng trải nghiệm cho người dùng.
Bybit
Bybit là sàn giao dịch các sản phẩm phái sinh của thị trường Crypto hay còn gọi là Cryptocurrency Derivatives Exchange. Bybit đứng thứ 5 trong các sàn phái sinh trong thị trường Crypto nếu xét về khối lượng giao dịch.
4.2. Tại Việt Nam:
ONUS
Ưu điểm của ứng dụng đầu tư CEX ONUS:
-
Thân thiện với người dùng: Nền tảng ONUS được thiết kế với giao diện quen thuộc và dễ tiếp cận đối với người dùng, tương tự giao diện và quy trình hoạt động của ứng dụng chứng khoán truyền thống. Điều này giúp giảm bớt rào cản kỹ thuật cho người mới bắt đầu. Ngoài ra, quá trình đăng ký tài khoảng tại ONUS cực kỳ đơn giản. Người dùng cũng có thể sử dụng các phương thức thanh toán phổ biến như thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ.
-
Hỗ trợ và bảo vệ người dùng: ONUS luôn tận tình hỗ trợ người dùng qua dịch vụ chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp, giúp giải quyết các vấn đề như mất quyền truy cập vào tài khoản hoặc những sai sót trong quá trình giao dịch. Đây là một ưu thế nổi trội của ONUS so với trải nghiệm tự phục vụ đầy thách thức trên các nền tảng DEX – nơi người dùng phải tự mình xử lý mọi vấn đề.
-
Nhiều dịch vụ tích hợp hơn: Khác biệt lớn nhất của ONUS so với các nền tảng DEX là sự đa dạng về sản phẩm và dịch vụ. Từ giao dịch, tiết kiệm không kỳ hạn với lãi suất cao, đến việc kiếm thu nhập thụ động qua Farming Pool, và cả các dịch vụ tài chính sáng tạo như Crypto Loan, ONUS thực sự là một giải pháp toàn diện cho mọi nhu cầu về đầu tư tài sản số. Việc chuyển tiền giữa các loại dịch vụ này trên ONUS cũng được tối ưu hóa để đảm bảo trải nghiệm người dùng mượt mà và thuận tiện.
ONUS không chỉ làm cho quá trình đầu tư vào tiền điện tử trở nên tiện lợi và dễ dàng mà còn mang lại giải pháp an toàn và bảo mật, giúp người dùng mới có thể tham gia thị trường tài sản số một cách tự tin hơn. Đặc biệt, các tính năng như lãi suất tiết kiệm cao, kiếm thu nhập thụ động, và cơ hội nhận cổ tức từ ONUS Share càng làm tăng thêm giá trị cho người dùng khi chọn ONUS làm nền tảng đầu tư tài sản số ưa thích.
Tổng Kết
Trên đây là những kiến thức cơ bản về sàn giao dịch tập trung (CEX). Hy vọng những thông tin này có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về CEX và đưa ra những lựa chọn phù hợp cho hành trình đầu tư tài sản số của mình.
