Giao dịch ngoại hối là gì? Các lời khuyên khi đầu tư ngoại hối

Giao dịch ngoại hối (Forex) – Thị trường tài chính lớn nhất thế giới với khối lượng giao dịch hàng nghìn tỷ đô la mỗi ngày – đang thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư. Nhưng liệu bạn đã thực sự hiểu rõ về bản chất của giao dịch ngoại hối là gì? Hãy cùng ONUS khám phá sâu hơn về thị trường này và những điều cần biết trước khi bước chân vào con đường đầu tư ngoại hối.

1. Tổng quan về giao dịch ngoại hối

1.1. Thị trường ngoại hối là gì?

Thị trường ngoại hối là thị trường tài chính toàn cầu nơi các loại tiền tệ được mua bán, trao đổi và đầu cơ.

Đây là thị trường tài chính lớn nhất và thanh khoản nhất thế giới, với khối lượng giao dịch hàng ngày lên đến hàng nghìn tỷ đô la. Thị trường này hoạt động 24 giờ một ngày, 5 ngày một tuần, trải dài khắp các trung tâm tài chính lớn trên thế giới.

Tỷ giá hối đoái trên thị trường này bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như lãi suất, tình hình kinh tế-chính trị, và dòng vốn quốc tế.

1.2. Giao dịch ngoại hối là gì?

Giao dịch ngoại hối (Forex) là hoạt động mua bán và trao đổi các loại tiền tệ khác nhau trên thị trường tài chính toàn cầu. Quá trình này diễn ra khi các nhà đầu tư, tổ chức tài chính hoặc doanh nghiệp chuyển đổi một loại tiền tệ sang loại tiền tệ khác với mục đích kinh doanh, đầu tư hoặc đầu cơ. 

Giao dịch ngoại hối thường được thực hiện thông qua các cặp tiền tệ, trong đó giá trị của một đồng tiền được định giá so với đồng tiền khác. Các giao dịch này có thể được thực hiện tức thì (giao dịch spot) hoặc trong tương lai (giao dịch kỳ hạn và tương lai). 

Giao dịch ngoại hối là hoạt động mua bán/trao đổi các cặp tiền tệ

2. Vai trò của đầu tư ngoại hối

Giao dịch ngoại hối đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu và hệ thống tài chính quốc tế. Cụ thể:

• Giao dịch ngoại hối tạo điều kiện cho thương mại quốc tế bằng cách cho phép các doanh nghiệp chuyển đổi tiền tệ để mua bán hàng hóa và dịch vụ từ các quốc gia khác.
• Giao dịch ngoại hối giúp ổn định tỷ giá hối đoái thông qua cơ chế cung cầu, góp phần duy trì sự cân bằng trong nền kinh tế toàn cầu.
• Giao dịch ngoại hối tạo cơ hội đa dạng hóa danh mục đầu tư cho các nhà đầu tư, giúp họ phân tán rủi ro và tìm kiếm lợi nhuận từ biến động tỷ giá. 
• Giao dịch ngoại hối đóng vai trò quan trọng trong việc định giá tài sản quốc tế và quản lý rủi ro tiền tệ cho các công ty đa quốc gia. 
• Giao dịch ngoại hối là công cụ giúp ngân hàng trung ương thực hiện chính sách tiền tệ và can thiệp vào thị trường để điều chỉnh giá trị đồng tiền, từ đó ảnh hưởng đến nền kinh tế trong nước và vị thế cạnh tranh quốc tế.

3. Cách thức hoạt động của giao dịch ngoại hối

3.1. Cơ chế của giao dịch ngoại hối

Thị trường ngoại hối vận hành dựa trên nguyên tắc trao đổi tiền tệ theo cặp. Với mỗi cặp tiền sẽ đều có một đồng yết giá (bên trái) và đồng định giá (bên phải).

Ví dụ: Trong cặp USD/JPY thì USD là đồng yết giá và JPY là đồng định giá. Giả sử, tỷ giá USD/JPY là 144.45, điều đó có nghĩa 1 USD đổi được 144.45 JPY.

Thị trường ngoại hối vận hành dựa trên nguyên tắc trao đổi tiền tệ theo cặp.

Khi nhà đầu tư mở vị thế mua, họ kỳ vọng giá trị của đồng yết giá sẽ tăng so với đồng định giá. Ngược lại, khi thực hiện lệnh bán, họ dự đoán giá của đồng yết giá sẽ giảm so với đồng định giá. 

Thị trường ngoại hối chia các cặp tiền thành ba nhóm chính:

• Cặp tiền chủ chốt: Bao gồm những cặp có mặt đồng USD, như EUR/USD, GBP/USD, USD/JPY và USD/CAD. Đây là những cặp tiền có thanh khoản cao nhất và được giao dịch nhiều nhất.
• Cặp tiền chéo: Là những cặp không có sự hiện diện của USD, ví dụ như EUR/GBP, EUR/JPY, GBP/JPY và NZD/CAD. Các cặp này thường có độ trượt giá rộng hơn so với cặp chủ chốt.
• Cặp tiền ngoại lai: Bao gồm các cặp ít phổ biến hơn như USD/HKD, CAD/MXN, EUR/SEK và JPY/SGD. Những cặp này thường có thanh khoản thấp hơn và chi phí giao dịch cao hơn.

3.2. Các đối tượng trong giao dịch ngoại hối

Các đối tượng chính tham gia vào giao dịch ngoại hối bao gồm:

• Chính phủ và Ngân hàng Trung ương: Đây là những “người chơi” lớn nhất trên thị trường, bao gồm các tổ chức như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), Ngân hàng Trung ương Anh và Ngân hàng Trung ương Châu Âu. Họ can thiệp vào thị trường để điều tiết tỷ giá, kiểm soát lạm phát và thực thi chính sách tiền tệ quốc gia.
• Các ngân hàng thương mại lớn: Những tên tuổi như Citibank, Deutsche Bank và Goldman Sachs,… đóng vai trò quan trọng trong việc tạo thanh khoản cho thị trường. Họ không chỉ giao dịch cho chính mình mà còn thực hiện giao dịch cho nhiều đối tượng khách hàng đa dạng, từ doanh nghiệp, tổ chức chính phủ đến các cá nhân có giá trị tài sản ròng cao.
• Nhà môi giới ngoại hối (Forex Brokers): Đóng vai trò trung gian, cung cấp nền tảng và công cụ cho phép các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức tiếp cận thị trường ngoại hối toàn cầu. Họ cung cấp các sàn giao dịch trực tuyến, giúp đơn giản hóa quá trình tham gia thị trường cho nhiều đối tượng khác nhau.
• Nhà đầu tư cá nhân: Đây là nhóm đối tượng ngày càng đông đảo trên thị trường ngoại hối. Họ tham gia giao dịch với nhiều mục đích khác nhau, từ nhu cầu cơ bản như chuẩn bị tiền cho chuyến du lịch nước ngoài, thanh toán quốc tế, đến mục tiêu đầu tư sinh lời từ biến động tỷ giá. 

3.3. Các phương thức tham gia đầu tư ngoại hối

Thị trường ngoại hối có nhiều hình thức giao dịch khác nhau: Spot, Foward, Futures

Thị trường ngoại hối đa dạng với nhiều hình thức giao dịch khác nhau, phù hợp với nhu cầu và chiến lược của từng nhà đầu tư. Ba loại hình chính thường được nhắc đến là giao dịch ngoại hối giao ngay (Spot), giao dịch ngoại hối kỳ hạn (Forward) và giao dịch ngoại hối tương lai (Futures):

• Giao dịch Spot: Là hình thức phổ biến nhất. Các bên trao đổi tiền tệ theo tỷ giá hiện hành và thanh toán ngay lập tức hoặc trong vòng hai ngày làm việc. Đây là lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn tận dụng biến động ngắn hạn của thị trường hoặc cần chuyển đổi tiền tệ nhanh chóng.
• Giao dịch Forward: Các bên thỏa thuận trước về khối lượng, tỷ giá và thời điểm giao dịch trong tương lai. Phương thức này giúp doanh nghiệp và nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro tỷ giá, đặc biệt hữu ích cho các giao dịch quốc tế lớn. Tuy nhiên, hợp đồng Forward thường được thiết kế riêng và ít linh hoạt hơn so với spot.
• Giao dịch Futures: Tương đồng với Forward nhưng được chuẩn hóa và giao dịch trên sàn. Điều này tạo ra tính thanh khoản cao hơn và cho phép nhà đầu tư dễ dàng tham gia hoặc rút lui khỏi vị thế. Futures thường được sử dụng bởi các nhà đầu cơ chuyên nghiệp và quỹ đầu tư lớn, nhằm tận dụng đòn bẩy tài chính và kiếm lời từ biến động giá.

3.4. Cách giao dịch ngoại hối

Để bắt đầu giao dịch, người tham gia thường sử dụng các nền tảng trực tuyến do nhà môi giới hoặc sàn giao dịch ngoại hối cung cấp. Các công cụ này tạo cầu nối giúp nhà đầu tư tiếp cận thị trường một cách thuận tiện, cho phép họ mở và đóng các vị thế giao dịch chỉ bằng vài cú nhấp chuột.

Giao dịch ngoại hối thông qua các sàn giao dịch

Một đặc điểm nổi bật của thị trường ngoại hối là hoạt động liên tục 24 giờ mỗi ngày, 5 ngày một tuần. Chu kỳ giao dịch bắt đầu từ châu Á, chuyển sang châu Âu, rồi đến Bắc Mỹ trước khi quay trở lại châu Á. Tuy nhiên, thời điểm sôi động nhất thường trùng với giờ làm việc của các trung tâm tài chính hàng đầu như London, New York và Tokyo, khi thanh khoản và biến động thị trường đạt đỉnh điểm.

Để đưa ra quyết định giao dịch sáng suốt, nhà đầu tư cần phân tích kỹ lưỡng nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái, ví dụ: các chỉ số kinh tế quan trọng, diễn biến chính trị, và xu hướng trên các thị trường tài chính liên quan,…

4. Lưu ý khi giao dịch ngoại hối

4.1. Có nên đầu tư ngoại hối hay không?

Nếu bạn là người thích thử thách, có khả năng chịu đựng rủi ro cao và sẵn sàng dành thời gian học hỏi, đầu tư ngoại tệ có thể là một lựa chọn thú vị. Nó không chỉ mang lại cơ hội kiếm lời hấp dẫn mà còn giúp bạn hiểu sâu hơn về nền kinh tế toàn cầu.

Ngược lại, nếu bạn ưa thích sự ổn định, không có nhiều thời gian theo dõi thị trường, hoặc đang tìm kiếm khoản đầu tư an toàn cho tương lai, có lẽ nên cân nhắc các phương án khác. Cổ phiếu, trái phiếu hay bất động sản có thể phù hợp hơn với khẩu vị rủi ro của bạn.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tại Việt Nam chưa có một tổ chức/sàn giao dịch ngoại hối nào được nhà nước cấp phép hoạt động. 

4.2. Những khuyến nghị khi đầu tư ngoại hối

Tuân thủ những nguyên tắc sau đây sẽ giúp bạn xây dựng nền tảng vững chắc cho hành trình đầu tư ngoại tệ, tối ưu hóa cơ hội thành công và giảm thiểu rủi ro không đáng có:

• Học hỏi không ngừng: Nắm vững kiến thức về thị trường forex, cặp tiền tệ và các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá.
• Xây dựng kế hoạch đầu tư: Đặt ra mục tiêu rõ ràng, xác định mức chịu đựng rủi ro và khung thời gian đầu tư.
• Quản lý vốn thông minh: Giới hạn rủi ro cho mỗi giao dịch, sử dụng lệnh stop-loss và take-profit hợp lý.
• Chọn sàn giao dịch uy tín: Đảm bảo an toàn cho vốn và có công cụ hỗ trợ đầy đủ.
• Đa dạng hóa danh mục: Không “bỏ tất cả trứng vào một giỏ”, phân bổ qua nhiều cặp tiền tệ.
• Cập nhật thông tin: Theo dõi tin tức kinh tế, chính trị ảnh hưởng đến thị trường, nhưng tránh phản ứng thái quá.
• Kiểm soát cảm xúc: Giữ bình tĩnh trước biến động thị trường, tránh quyết định nóng vội.
• Thực hành và rút kinh nghiệm: Sử dụng tài khoản demo, phân tích sau mỗi giao dịch để cải thiện chiến lược.
• Kiên nhẫn và thực tế: Hiểu rằng thành công đến từ nỗ lực lâu dài, không kỳ vọng làm giàu nhanh chóng.
• Cập nhật công nghệ: Tận dụng các công cụ phân tích kỹ thuật và phần mềm giao dịch hiện đại.

Phân bổ đầu tư vào nhiều cặp tiền tệ khác nhau để giảm thiểu rủi ro

5. Danh sách các sàn giao dịch ngoại hối hiện nay

Dưới đây là danh sách một số đơn vị môi giới giao dịch ngoại hối lớn và phổ biến hiện nay:

6. Tổng kết

Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu cơ bản về giao dịch ngoại hối là gì cũng như cách hoạt động cơ bản của thị trường đầu tư ngoại hối. Đầu tư ngoại hối có thể là con đường mang lại lợi nhuận đầy hứa hẹn nhưng chỉ khi bạn trang bị cho mình đầy đủ cả về kiến thức, kỹ năng lẫn kinh nghiệm.