Sui là một nền tảng blockchain tiên tiến được thiết kế để hỗ trợ các ứng dụng phi tập trung (dApp) với hiệu suất cao. Với tốc độ xử lý nhanh và khả năng mở rộng ấn tượng, Sui đang hướng tới cách mạng hóa cách xây dựng và vận hành dApp.
Nền tảng này sử dụng cơ chế đồng thuận độc đáo, giúp xử lý giao dịch nhanh chóng mà vẫn đảm bảo tính bảo mật và phi tập trung. Kiến trúc của Sui cũng hỗ trợ nâng cấp dễ dàng và tương tác linh hoạt với các blockchain khác.
Cùng tìm hiểu về hệ sinh thái Sui và các dự án tiềm năng trong bài viết dưới đây.
1. Giới thiệu về hệ sinh thái Sui
1.1. Điểm nổi bật của hệ sinh thái Sui
Sui Network, một blockchain Layer 1 thế hệ mới, đang nổi lên như một cái tên đầy hứa hẹn trong hệ sinh thái phi tập trung. Ra mắt vào năm 2023 với tư cách là dự án thứ 25 trên KuCoin Spotlight, Sui nhanh chóng thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nhờ vào hạ tầng tối ưu và khả năng hỗ trợ đa dạng các ứng dụng phi tập trung (dApp).
Được xây dựng trên ngôn ngữ lập trình Move, Sui tập trung vào khả năng mở rộng và xử lý giao dịch với độ trễ thấp, cho phép các nhà phát triển tạo ra các ứng dụng mạnh mẽ trong DeFi, gaming và mạng xã hội.
Với mục tiêu tăng thông lượng giao dịch và khả năng tương tác chuỗi chéo, Sui đã phát triển mạnh mẽ và thu hút đông đảo nhà phát triển và người dùng. Tính đến tháng 10/2024, vốn hóa thị trường của Sui đạt 5.7 tỷ USD, đưa nó vào danh sách top 20 tiền mã hóa lớn nhất thế giới.
Điểm mạnh của Sui nằm ở phí gas thấp và tích hợp dApp mượt mà, giúp nền tảng này trở thành đối thủ đáng gờm trong không gian Web3. Đặc biệt, các bước tiến gần đây như việc ra mắt đồng native USDC để tăng thanh khoản đang củng cố vị thế của Sui trong lĩnh vực DeFi.
Với đà phát triển hiện tại, Sui Network tiếp tục mở rộng hệ sinh thái, cung cấp các công cụ blockchain tiên tiến và tạo nền tảng vững chắc cho sự bùng nổ trong tương lai.
1.2. Sự bùng nổ của hệ sinh thái Sui trong năm 2024
Trong suốt năm 2024, Sui blockchain đã đạt được nhiều cột mốc quan trọng, bao gồm việc token SUI đạt ATH mới vượt mốc 2 USD. Lĩnh vực DeFi của Sui cũng bùng nổ mạnh mẽ, với tổng giá trị bị khóa (TVL) vượt 1 tỷ USD vào tháng 10, tăng đáng kể từ chỉ hơn 200 triệu USD vào đầu năm. Hiện tại, hệ sinh thái Sui có gần 200 ứng dụng phi tập trung, trải rộng trên các lĩnh vực DeFi, cơ sở hạ tầng, gaming, bảo mật và ứng dụng xã hội.
1.2.1. Tích hợp native USDC trên Sui – Bước tiến quan trọng của Sui
Một trong những cập nhật quan trọng nhất năm nay là việc tích hợp native USDC vào mạng lưới Sui. Ra mắt vào tháng 10/2024, thông qua hợp tác với Circle, USDC giúp tăng cường thanh khoản và giảm sự phụ thuộc vào tài sản cầu nối (bridged assets).
Bên cạnh đó, Cross-Chain Transfer Protocol (CCTP) của Circle giúp USDC di chuyển linh hoạt giữa các blockchain như Ethereum, Solana và các mạng khác, nâng cao tính tương tác và hiệu suất giao dịch trên Sui. Điều này mở ra cơ hội mới cho các giao thức DeFi trên Sui như DeepBook, Cetus và nhiều nền tảng hàng đầu khác.
1.2.2. Hệ sinh thái Sui trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà phát triển
Việc tích hợp USDC ngay lập tức mang lại lợi ích cho các dApp và giao thức thanh khoản trên Sui, giúp các ứng dụng DeFi cải thiện thanh khoản và mang đến trải nghiệm an toàn hơn cho người dùng. Đây là bước tiến quan trọng trong tham vọng đưa Sui trở thành trung tâm của tài chính phi tập trung (DeFi) và gaming Web3.
Ngoài ra, Sui tiếp tục dẫn đầu về khả năng tương tác chuỗi chéo. Với việc tích hợp CCTP, các nhà phát triển có thể tận dụng tính năng đa chuỗi một cách mượt mà, giúp Sui kết nối tốt hơn với hệ sinh thái Web3 và tài chính truyền thống.
1.2.3. Hệ sinh thái Sui sẵn sàng mở rộng mạnh mẽ
Hiện tại, với hơn 200 dApp đang hoạt động, cùng sự hậu thuẫn từ stablecoin USDC và USDY, thanh khoản trên Sui đang tăng trưởng mạnh mẽ. Trong thời gian tới, Sui sẽ ra mắt nhiều tính năng mới, bao gồm nền tảng mạng xã hội nâng cao, các giải pháp DePIN như Chirp, đồng thời cung cấp trải nghiệm gaming thế hệ mới với Blockus. Những đổi mới này không chỉ củng cố vị thế của Sui trong không gian Web3, mà còn giúp nền tảng này dẫn đầu trong cuộc cách mạng blockchain.
1.3. Xu hướng tương lai và đổi mới trong hệ sinh thái Sui
Nhìn về phía trước, Sui đang trên đà phát triển mạnh mẽ nhờ những cải tiến không ngừng. Mạng lưới này đang mở rộng sang các giải pháp cross-chain, với kế hoạch ra mắt cầu nối với Ethereum, nhằm thu hút thêm thanh khoản và các nhà phát triển dApp. Với phí gas thấp và hạ tầng có khả năng mở rộng cao, Sui tiếp tục là một nền tảng hấp dẫn cho DeFi, GameFi và các ứng dụng doanh nghiệp.
Năm 2024, Sui đã đánh dấu bước tiến mới với việc tích hợp DePIN (hạ tầng vật lý phi tập trung) và AI, thể hiện tham vọng khám phá những lĩnh vực tiên phong trong công nghệ blockchain. Khi ngày càng có nhiều nhà phát triển và nhà đầu tư tham gia vào hệ sinh thái, Sui đang từng bước khẳng định vị thế vững chắc trong nhóm các blockchain Layer 1 hàng đầu.
Hệ sinh thái Sui đang phát triển với tốc độ nhanh chóng, cho thấy tiềm năng đột phá trong lĩnh vực blockchain nhờ vào những ưu điểm vượt trội về tốc độ, khả năng mở rộng và đổi mới công nghệ. Với sự đa dạng của các dự án trong DeFi, gaming và mạng xã hội, Sui sẵn sàng cạnh tranh với những hệ sinh thái lớn như Ethereum và Solana, mở ra kỷ nguyên mới trong nền kinh tế phi tập trung.
2. Top 10 đồng coin hệ Sui tiềm năng nhất trong năm 2025
2.1. Top #1 đồng coin hệ Sui tiềm năng: DeepBook (DEEP)
DeepBook là cơ sở hạ tầng tài chính phi tập trung (DeFi) quan trọng trên blockchain Sui, hoạt động như một sổ lệnh giới hạn trung tâm (CLOB) hoàn toàn on-chain. Nền tảng này, được tích hợp sâu vào giao thức của Sui, cung cấp các dịch vụ thanh khoản hiệu quả cho các nhà giao dịch tổ chức và giao thức DeFi bằng cách xử lý tất cả các lệnh khớp lệnh, định tuyến và thanh toán on-chain.
DeepBook cho phép các nhà cung cấp thanh khoản và nhà giao dịch thực hiện các chiến lược giao dịch với độ trễ thấp và phí gas tối thiểu, đóng góp đáng kể vào sự tăng trưởng của TVL của Sui, hiện đã vượt quá 1 tỷ USD.
Vào ngày 14/10/2024, DeepBook phiên bản 3 chính thức ra mắt, đánh dấu một bước tiến lớn với sự xuất hiện của token DEEP. Bản cập nhật này tăng cường quản trị bằng cách cho phép người nắm giữ token tham gia vào các quyết định của mạng, staking token của họ và được hưởng phí giao dịch thấp hơn.
DeepBook đã trải qua quá trình kiểm thử quy mô lớn trên Sui testnet, ghi nhận hơn 1.1 triệu giao dịch từ 115,000 ví trong thời gian ngắn, khẳng định vai trò quan trọng của nó trong hệ sinh thái DeFi. DeepBook hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm thanh khoản hàng đầu trong hệ sinh thái Sui, cung cấp một nền tảng giao dịch mạnh mẽ và liền mạch cho cả nhà giao dịch tổ chức và người dùng cá nhân. Với vị thế hiện tại, DeepBook được xem là nền tảng quan trọng thúc đẩy sự đổi mới và phát triển DeFi trên Sui trong tương lai.
2.2. Top #2 đồng coin hệ Sui tiềm năng: sudeng (HIPPO)
Sudeng (HIPPO) là một meme coin tiêu biểu trên blockchain Sui, lấy cảm hứng từ chú hà mã Su Deng, nhân vật trở nên nổi tiếng trên mạng xã hội vào năm 2024. Không chỉ mang đến sự vui nhộn và gắn kết cộng đồng, Sudeng còn có sứ mệnh thiện nguyện, biến nó thành một dự án meme coin có ý nghĩa thực sự.
Một phần doanh thu từ HIPPO được quyên góp cho các hoạt động bảo tồn động vật hoang dã, với khoản tài trợ đầu tiên dành cho vườn thú Khao Kheow ở Thái Lan, nơi Su Deng ngoài đời thực đang sinh sống. Sự kết hợp giữa văn hóa meme và trách nhiệm xã hội đã giúp HIPPO nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ cộng đồng, góp phần vào sự phát triển của hệ sinh thái meme coin trên Sui.
Ra mắt vào năm 2024, giữa làn sóng bùng nổ meme coin, Sudeng nhanh chóng thu hút sự chú ý, đạt được tính thanh khoản đáng kể trên các sàn DEX của Sui. Vào ngày 7/10/2024, token này đạt mức giá cao nhất mọi thời đại là 0.0143 USD, phản ánh sự quan tâm lớn từ thị trường.
Sự thành công của HIPPO đã góp phần vào sự gia tăng khối lượng giao dịch trên Sui, cùng với các token phổ biến khác trong mạng lưới. Đây không chỉ là một meme coin mang tính giải trí, mà còn là một dự án có tác động tích cực đến cộng đồng, chứng minh rằng meme coin trên Sui đang phát triển vượt ra ngoài mô hình đầu cơ đơn thuần, hướng tới xây dựng cộng đồng và tạo ra giá trị thực sự.
2.3. Top #3 đồng coin hệ Sui tiềm năng: Sui Name Service (NS)
Sui Name Service (NS) là một nền tảng định danh trên blockchain, giúp đơn giản hóa tương tác của người dùng trên mạng lưới Sui. Chính thức ra mắt trên mainnet vào tháng 5/2023, SuiNS cho phép người dùng đăng ký tên định danh dễ đọc, thay thế các địa chỉ ví phức tạp bằng các ký hiệu thân thiện hơn. Điều này giúp quản lý giao dịch on-chain dễ dàng hơn và cải thiện trải nghiệm trong hệ sinh thái Sui.
Các tên SuiNS được cấp dưới dạng NFT, đảm bảo quyền sở hữu gắn liền với ví người dùng. Ngoài việc sử dụng cho giao dịch, SuiNS còn hỗ trợ tạo ảnh đại diện và liên kết với các website phi tập trung (Web3 domains).
Vào tháng 8/2024, SuiNS chính thức chuyển đổi sang mô hình quản trị phi tập trung, cho phép cộng đồng định hướng sự phát triển của nền tảng thông qua token NS. Để khuyến khích sự tham gia của cộng đồng, SuiNS đã tổ chức airdrop vào tháng 9/2024, dành cho những người đã sở hữu tên miền SuiNS từ sớm. Những người đủ điều kiện nhận được token NS và NFT soul-bound, giúp họ tham gia quản trị nền tảng và nhận thêm phần thưởng từ hệ sinh thái Sui.
2.4. Top #4 đồng coin hệ Sui tiềm năng: Suilend (SEND)
Suilend là một giao thức cho vay phi tập trung trên blockchain Sui, kết hợp nhiều tính năng đột phá như pool cho vay độc lập, hoán đổi token tích hợp, và staking thanh khoản thông qua SpringSui, mang đến trải nghiệm tài chính phi tập trung an toàn và hiệu quả. Tận dụng kiến trúc của Sui, Suilend đạt được hiệu suất chưa từng có với 297.000 TPS và độ hoàn thiện 480 mili giây.
Token gốc của nền tảng, SEND, đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái, vừa là công cụ quản trị, vừa là cơ chế khuyến khích người dùng. Đặc biệt, hệ thống phân phối mSEND giúp duy trì sự tham gia lâu dài của cộng đồng bằng cách thưởng cho những người dùng đóng góp vào nền tảng.
Với trọng tâm tối ưu hóa quản lý rủi ro, hiệu suất sử dụng vốn và quản trị cộng đồng, Suilend trở thành một nền tảng đa năng, lý tưởng cho những ai tìm kiếm cơ hội cho vay và đầu tư trong hệ sinh thái Sui.
2.5. Top #5 đồng coin hệ Sui tiềm năng: Cetus Protocol (CETUS)
Cetus Protocol là một sàn giao dịch phi tập trung (DEX) hoạt động trên cả hai blockchain Sui và Aptos, tập trung vào việc cung cấp hạ tầng thanh khoản hiệu quả thông qua các pool thanh khoản tập trung. Được ra mắt nhằm hỗ trợ sự phát triển của hệ sinh thái DeFi trên Sui, Cetus cung cấp các tính năng nâng cao như lệnh giới hạn (limit order), hoán đổi tài sản (swap) và lệnh phạm vi (range order), giúp giảm thiểu trượt giá trong giao dịch. Mô hình tạo lập thị trường thanh khoản sáng tạo của Cetus thu hút các nhà cung cấp thanh khoản bằng cơ chế thưởng hấp dẫn, góp phần đưa Sui đạt tổng giá trị bị khoá (TVL) đạt kỷ lục 200 triệu USD vào tháng 10/2024.
Trong suốt năm 2024, Cetus không ngừng mở rộng tính năng và quan hệ hợp tác, ra mắt thêm Cetus Vaults và New Farms, nâng cao hiệu suất giao dịch. Nhờ đó, Cetus trở thành sàn DEX dẫn đầu trên Sui, đóng góp phần lớn vào sự tăng trưởng TVL của nền tảng này. Đáng chú ý, token CETUS không chỉ mang lại quyền quản trị mà còn cung cấp phần thưởng thanh khoản, khuyến khích người dùng tham gia sâu hơn vào hệ sinh thái.
Ngoài ra, Cetus còn đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái DeFi rộng lớn hơn khi tích hợp thanh khoản từ DeepBook, giúp tối ưu hoán đổi tài sản và cải thiện hiệu suất quản lý thanh khoản trên toàn hệ sinh thái Sui.
2.6. Top #6 đồng coin hệ Sui tiềm năng: MemeFi (MEMEFI)
MemeFi là một tựa game tap-to-earn trên Telegram, kết hợp giữa văn hóa meme, giải trí và cơ hội kiếm thưởng. Trò chơi đơn giản nhưng hấp dẫn, chỉ cần chạm màn hình là người chơi đã có thể tham gia và nhận phần thưởng.
Ban đầu dự kiến ra mắt trên Linea (mạng Ethereum Layer 2), nhưng cuối cùng MemeFi đã chính thức triển khai trên blockchain Sui vào tháng 11/2024. Được thiết kế nhằm gamify (trò chơi hóa) quá trình tiếp cận tiền điện tử, MemeFi tận dụng sức hút mạnh mẽ của meme và tài chính phi tập trung (DeFi) để thu hút người chơi. Người dùng có thể tương tác với các meme hài hước, tham gia thi đấu và nhận thưởng bằng token, góp phần đẩy mạnh sự phổ biến của game.
MemeFi mang đến trải nghiệm chơi mượt mà nhờ vào hệ sinh thái rộng lớn của Telegram và khả năng tích hợp bot thông minh. Người chơi có thể đăng ký dễ dàng, giao tiếp với bot và tham gia thử thách, tạo nên một môi trường cộng đồng sôi động, kết hợp giải trí, sáng tạo và cơ hội kiếm tiền trong thế giới crypto-gaming đang phát triển.
Với sự kết hợp độc đáo giữa meme, game hóa và DeFi, MemeFi đang trở thành một trong những trò chơi sáng tạo và tiềm năng nhất trong lĩnh vực crypto-gaming.
2.7. Top #7 đồng coin hệ Sui tiềm năng: Ondo US Dollar Yield (USDY)
Ondo US Dollar Yield (USDY) là một stablecoin có lợi suất, được ra mắt trên blockchain Sui vào tháng 10/2024. Được bảo chứng bởi Trái phiếu Kho bạc Mỹ, USDY không chỉ đảm bảo sự ổn định về giá mà còn mang lại lợi suất cố định hàng ngày, giúp nó trở thành tài sản lý tưởng cho các ứng dụng DeFi như cung cấp thanh khoản và cho vay. Là token đầu tiên được định giá theo USD trên Sui, USDY giúp tối ưu hóa hiệu suất sử dụng vốn, cho phép người dùng vừa kiếm lợi suất vừa tham gia các hoạt động tài chính khác như vay hoặc staking trên các giao thức DeFi như NAVI trong hệ sinh thái Sui.
Việc tích hợp USDY đã góp phần thúc đẩy sự phát triển của DeFi trên Sui, phù hợp với mục tiêu thu hút nhiều ứng dụng tài chính hơn của mạng lưới này. Người dùng có thể sử dụng USDY làm tài sản thế chấp mà vẫn duy trì lợi suất, giúp quản lý thanh khoản linh hoạt và tối ưu hóa hoạt động cho vay. Sự ra mắt của USDY là một phần trong chiến lược dài hạn của Ondo Finance, nhằm đưa tài sản thực vào blockchain, đồng thời củng cố vị thế của Sui như một trung tâm sáng tạo trong lĩnh vực DeFi.
2.8. Top #8 đồng coin hệ Sui tiềm năng: Chirp (CHIRP)
Chirp là một mạng hạ tầng vật lý phi tập trung (DePIN) được xây dựng trên blockchain Sui, hướng đến việc cách mạng hóa kết nối IoT và viễn thông. Ra mắt testnet vào ngày 15/03/2024, Chirp đặt mục tiêu kết nối các thiết bị IoT với các ứng dụng blockchain thông qua mạng không dây đa giao thức. Hệ thống này hỗ trợ nhiều giao thức liên lạc như LoRaWAN, 5G và mạng di động IoT, vượt trội so với các mạng phi tập trung hiện có như Helium. Chirp cũng cung cấp một nền tảng CPaaS (Communications Platform as a Service), giúp doanh nghiệp tích hợp thiết bị dễ dàng và tận dụng cơ sở hạ tầng blockchain để truyền dữ liệu và kết nối hiệu quả.
Mạng lưới của Chirp bao gồm các thiết bị BlackBird, hoạt động như cổng kết nối cho hơn 1,500 thiết bị IoT trên toàn cầu. Tính đến tháng 10/2024, dự án đã triển khai các node Radio Access Network (RAN) tại 30 quốc gia, tạo nền tảng cho việc mở rộng viễn thông di động và băng thông rộng. Với trọng tâm phát triển viễn thông phi tập trung, Chirp ưu tiên khả năng tương thích với thiết bị IoT, bảo mật dữ liệu và quyền sở hữu của người dùng.
Trong thời gian tới, Chirp sẽ tiếp tục mở rộng với sự kiện ra mắt mainnet và triển khai các dịch vụ di động, đặt nền móng cho tiêu chuẩn mới trong lĩnh vực viễn thông phi tập trung và tích hợp IoT dựa trên blockchain. Cách tiếp cận đổi mới này giúp Chirp trở thành đơn vị tiên phong trong lĩnh vực hạ tầng phi tập trung trên hệ sinh thái Sui.
2.9. Top #9 đồng coin hệ Sui tiềm năng: Supra (SUPRA)
Supra Oracle là dịch vụ oracle phi tập trung tích hợp vào blockchain Sui, cung cấp dữ liệu thực tế nhanh chóng, bảo mật và đáng tin cậy cho các hợp đồng thông minh. Công nghệ của Supra đảm bảo các dApp trên Sui có thể nhận dữ liệu theo thời gian thực với độ trễ dưới một giây, yếu tố quan trọng đối với ứng dụng DeFi, giao thức cho vay và giao dịch phái sinh. Supra hỗ trợ hơn 80 blockchain, bao gồm cả các chuỗi tương thích EVM và không tương thích EVM, giúp gia tăng khả năng tương tác và tối ưu hóa cho hệ sinh thái đa chuỗi.
Trong năm 2024, Supra đã ra mắt những cải tiến quan trọng, bao gồm Distributed Oracle Agreement (DORA) 2.0, giúp nâng cao độ chính xác và tính toàn vẹn của dữ liệu giá từ các tài sản thực (RWA). Nhờ đó, các ứng dụng blockchain có thể truy cập dữ liệu thị trường về hàng hóa, chứng khoán và ngoại hối, mở ra khả năng kết nối liền mạch giữa tài chính phi tập trung (DeFi) và tài chính truyền thống.
Việc Supra tích hợp vào blockchain Sui không chỉ củng cố cơ sở hạ tầng của hệ sinh thái này mà còn cung cấp công cụ mạnh mẽ để các nhà phát triển xây dựng các sản phẩm tài chính đáng tin cậy, có khả năng mở rộng cao, đồng thời đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu thông qua các cơ chế đồng thuận tiên tiến.
2.10. Top #10 đồng coin hệ Sui tiềm năng: SuiPad (SUIP)
SuiPad là một nền tảng launchpad tập trung vào cộng đồng, hỗ trợ các dự án blockchain sáng tạo trên mạng lưới Sui thông qua hình thức IDO (Initial DEX Offering). Sau khi hoàn tất thử nghiệm trên testnet, SuiPad chính thức ra mắt vào Quý 2/2023, mang đến cơ hội tham gia mua token từ các dự án Tier-1 đã được kiểm định. Người dùng có thể tham gia IDO bằng cách staking token gốc SUIP. Với sự hợp tác chiến lược cùng Mysten Labs, SuiPad cam kết lựa chọn các dự án chất lượng cao, tạo dựng niềm tin và sự minh bạch trong hệ sinh thái.
Bước sang năm 2024, SuiPad tiếp tục đổi mới với những tính năng độc đáo, bao gồm SuiTank – một chương trình thực tế lấy cảm hứng từ Shark Tank, nơi các nhà sáng lập dự án trình bày ý tưởng trước các quỹ đầu tư mạo hiểm. Điều này không chỉ mang đến trải nghiệm giải trí mà còn giúp cộng đồng có thêm kiến thức về đầu tư và blockchain.
Bên cạnh đó, nền tảng đã ra mắt SuiPad Shield – một quỹ bảo hiểm sáng tạo giúp bảo vệ vốn của nhà đầu tư. Nếu giá token giảm xuống dưới mức IDO trong một khoảng thời gian nhất định, quỹ này sẽ hỗ trợ bù lỗ cho người tham gia. Những cải tiến này đã giúp SuiPad trở thành một nhân tố quan trọng trong sự phát triển của hệ sinh thái Sui, mang lại cơ hội tiếp cận các dự án tiềm năng từ giai đoạn đầu, đồng thời xây dựng một môi trường đầu tư an toàn hơn cho cộng đồng.
