Tờ 5 Đô Mỹ là một trong những đồng tiền phổ biến nhất trong hệ thống tiền tệ Hoa Kỳ. Với thiết kế đặc trưng và ít biến đổi qua các năm, tờ 5 USD đã trở thành đồng tiền ổn định nhất và được dùng trong hầu hết các giao dịch. Cùng ONUS khám phá những sự thật thú vị liên quan đến tờ 5 USD trong bài viết dưới đây.
1. Tờ 5 đô mỹ đang lưu hành hiện nay
1.1. Hình ảnh/thiết kế
Hiện nay, tờ 5 USD mới nhất in chân dung của Tổng thống Abraham Lincoln ở mặt trước, đây là một trong những vị Tổng thống vĩ đại nhất của Hoa Kỳ. Hình ảnh này được chọn để tôn vinh vai trò của ông trong việc bảo vệ Liên bảng và giải phóng nô lệ trong cuộc Nội chiến Mỹ. Bên cạnh chân dung Lincoln, bạn sẽ thấy dòng chữ “THE UNITED STATES OF AMERICA” và “FIVE DOLLAR” nổi bật.
Mặt sau tờ tiền có hình ảnh Đài tưởng niệm Lincoln ở Washington, D.C với một góc nhìn hùng vĩ, tượng trưng cho sự trường tồn và tự do. Đài tưởng niệm không chỉ là công trình kiến trúc nổi tiếng mà còn là biểu tượng cống hiến của Lincoln đối với sức mạnh đoàn kết và quyền tự do đất nước.
1.2. Ý nghĩa của các chi tiết trên tờ 5 đô la Mỹ
Mỗi chi tiết trên tờ 5 USD đều mang một ý nghĩa đặc biệt sâu sắc. Cụ thể:
- Chân dung Tổng thống Abraham Lincoln: Đại diện cho sự lãnh đạo kiên cường, quyết tâm trong thời kỳ khó khăn của đất nước. Ông là biểu tượng của tự do, công lý và đoàn kết.
- Đài tưởng niệm Lincoln: Biểu tượng của sự kiên trì, lý tưởng về tự do và sự hy sinh cho quốc gia; đồng thời, đây cũng là một trong những công trình văn hóa và chính trị quan trọng nhất của Mỹ.
- Dòng chữ “THE UNITED STATES OF AMERICA” và “FIVE DOLLARS”: Các dòng chữ này khẳng định rằng tờ tiền là một phần của hệ thống tài chính quốc gia, do Chính phủ Mỹ phát hành. Từ “United States” thể hiện sự thống nhất của các tiểu bang trong một liên bang; chữ “Five Dollars” chỉ rõ mệnh giá của tờ tiền.
- Họa tiết trang trí xung quanh chân dung Lincoln: Họa tiết trang trí và đường viên quanh chân dung Tổng thống thể hiện sự uy nghiêm và chính thống của tờ tiền. Những đường nét này phản ánh sự cẩn trọng và chính xác trong khâu thiết kế, giúp bảo vệ tờ tiền khỏi các hành vi bất hợp pháp và tạo ra thiết kế độc đáo khó sao chép.
- Màu sắc đặc trưng: Tờ 5 USD được in màu xanh lam và đỏ, trong đó: màu xanh lam được liên kết với sự phát triển, thịnh vượng; màu đỏ mang lại cảm giác về sự cảnh giác và an toàn, giúp người sử dụng dễ dàng nhận biết và phân biệt tờ tiền.
Nhìn chung, tổng thể thiết kế của tờ 5 USD phản ánh thông điệp mạnh mẽ về sự đoàn kết của Hoa Kỳ. Từ chân dung Tổng thống Lincoln đến hình ảnh Đài tưởng niệm, tất cả đều nhắc nhở về nỗ lực không ngừng của quốc gia này trong việc duy trì hòa bình, đoàn kết và bình đẳng giữa các cộng đồng.
1.3. Các yếu tố bảo mật
Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ phát hành đồng 5 USD với những đặc điểm bảo mật vượt trội, giúp ngăn chặn vấn nạn làm tiền giả. Người dùng có thể đưa tờ tiền ra ánh sáng để kiểm tra các tính năng sau:
- Mực đổi màu: Số “5” ở góc dưới bên phải tờ tiền sẽ thay đổi màu từ xanh lá cây sang đen khi nghiêng tờ tiền dưới ánh sáng.
- Hình mờ: Hiện có hai hình mờ trên tờ 5 đô la được thiết kế lại. Một hình mờ số “5” lớn nằm bên phải chân dung thay thế cho hình mờ chân dung Tổng thống Lincoln trước đây trên tờ 5 đô la thiết kế cũ. Hình mờ thứ hai là một cột gồm ba chữ “5” nhỏ hơn, đã được thêm vào thiết kế tờ 5 đô la mới và được đặt ở bên trái chân dung.
- Dây bảo mật : Dây bảo mật nhúng chạy theo chiều dọc và đã được di chuyển từ vị trí của nó sang bên trái của chân dung trong các tờ tiền 5 đô la thiết kế cũ sang bên phải của chân dung trên tờ tiền 5 đô la được thiết kế lại. Các chữ cái “USA” theo sau là số “5” theo một mẫu xen kẽ có thể nhìn thấy dọc theo sợi dây từ cả hai mặt của tờ tiền. Sợi dây phát sáng màu xanh lam dưới ánh sáng cực tím.
- Microprinting (in chữ siêu nhỏ): Các dòng chữ siêu nhỏ như “THE UNITED STATES OF AMERICA” và “FIVE DOLLARS” được in trên các chi tiết nhỏ không thể nhìn rõ bằng mắt thường.
1.4. Chất liệu và độ bền của tờ tiền
Tờ 5 đô Mỹ được in trên chất liệu giấy cotton pha với sợi lanh, khác biệt hoàn toàn so với giấy in thông thường. Chất liệu này mang lại độ bền cao và tăng khả năng chống lại sự hao mòn qua thời gian. Tờ tiền có thể tồn tại lâu dài trong lưu thông mà không bị nhàu nát, có khả năng chịu đựng tốt hơn trong môi trường ẩm ướt. Nhờ vào chất liệu đặc biệt này, tờ 5 USD có thể tồn tại trong suốt hàng năm trời mà không bị hư hại nhanh chóng, giúp tối ưu chi phí sản xuất và không cần phải thay mới quá thường xuyên.
2. Lịch sử qua các thời kỳ
Tờ 5 đô Mỹ có lịch sử phát triển tương đối đa dạng, bắt đầu từ khi đồng Đô la Mỹ chính thức được phát hành vào thế kỷ 18 cho đến nay. Đồng tiền này đã trải qua nhiều lần cải tiến và biến đổi để trở thành một trong những mệnh giá tiền tệ quan trọng nhất thế giới.
2.1. Lịch sử phát hành
Đồng 5 đô Mỹ đầu tiên được phát hành vào năm 1792 theo Đạo luật Đúc tiền của Quốc hội Hoa Kỳ, tuy nhiên, đây không phải tờ tiền giấy mà là đồng tiền kim loại. Đến năm 1861, tờ 5 đô Mỹ chính thức được phát hành trong cuộc Nội chiến Mỹ, được gọi là “Legal Tender Note” (Chứng thư có giá trị hợp pháp).
Đến năm 1899, tờ 5 đô Mỹ được thiết kế lại với các chi tiết phức tạp hơn, nổi bật nhất là hình ảnh Tổng thống Abraham Lincoln xuất hiện trên các tờ tiền vào cuối thế kỷ 19. Giai đoạn 1907 – 1929, tờ 5 USD được tái thiết kế và đưa vào sử dụng trong chuỗi các tờ Currency Notes của Hoa Kỳ, có thay đổi lớn trong thiết kế và chất liệu in tiền.
Năm 1950, tờ 5 đô Mỹ được trang bị thêm một loạt các yếu tố bảo mật mới phức tạp hơn nhằm chống lại nạn làm giả. Từ năm 2006 – nay, đồng 5 USD hiện đại tiếp tục sử dụng hình ảnh Abraham Lincoln, tuy nhiên, các tính năng bảo mật đã được cải tiến mạnh mẽ để đáp ứng những thách thức trong việc chống lại kỹ thuật làm giả ngày càng tinh vi bao gồm mực in đổi màu, hình in chìm, dây bảo an và họa tiết siêu nhỏ.
2.2. Sự thay đổi về thiết kế ở từng giai đoạn
Tờ 5 đô Mỹ đầu tiên được phát hành dưới dạng Demand Note vào năm 1861. Mặt trước tờ tiền in chân dung của Alexander Hamilton ở góc phải, biểu tượng Nữ thần tự do của Thomas Crawford ở góc trái. Mặt sau được in dấu hoa văn màu xanh trắng và dòng chữ mệnh giá “FIVE DOLLARS”.
Mặt trước của tờ 5 đô Mỹ phát hành năm 1882 in chân dung của Tổng thống James A.Garfield ở trong khung oval và mã số Điều lệ Ngân hàng (5677) được in ở phía trên. Mặt sau là hình in mã số 5677 và con dấu của Tiểu bang Hoa Kỳ nằm ở phía bên trái.
Kích thước của tờ 5 đô Mỹ 1886 tương đối lớn, khoảng 190.5 x 78.5mm. Mặt trước của tờ tiền in chân dung Ulysses S. Grand, mặt sau là hoa văn trang trí màu xanh – trắng.
Tờ 5 đô Mỹ nằm trong series phát hành 1896 có màu xanh lá mạ ở mặt trước và xanh lục ở mặt sau. Toàn bộ mặt trước của tờ tiền được bao phủ bởi một tác phẩm nghệ thuật tượng trưng cho năng lượng điện và mặt sau là các bức chân dung của Ulysses Grant và Philip Sheridan.
Tờ tiền “Chứng nhận bạc” (Silver Certificate) 5 đô Mỹ 1899 in chân dung của một người đàn ông thổ dân ở mặt trước và mệnh giá tiền bằng số La Mã “V” ở mặt sau.
Một trong những tờ 5 đô Mỹ có kích thước lớn nhất được phát hành vào năm 1902. Mặt trước của tờ tiền in chân dung Tổng thống Benjamin Harrison, mặt sau là hình ảnh người dân đang di tản.
Chân dung của Tổng thống Abraham Lincoln được in trên mặt trước của tờ 5 đô Mỹ phát hành năm 1914. Mặt sau là hình ảnh một nhóm đàn ông đang ngước nhìn lên ở bên trái và khám phá thế giới mới của Christopher Columbus ở bên phải.
Mặt trước của tờ 5 đô Mỹ 1923 in chân dung của Tổng thống Abraham Lincoln trong khung tròn ở giữa tờ tiền. Mặt sau là dòng chữ mệnh giá tiền “FIVE DOLLARS” và biểu tượng của Hoa Kỳ.
Từ năm 1929, thiết kế mặt trước của tờ 5 đô Mỹ luôn là chân dung của Tổng thống Abraham Lincoln và mặt sau là Đài tưởng niệm Lincoln. Hình ảnh tờ 5 đô Mỹ không có quá nhiều thay đổi, chỉ khác biệt về các gam màu xanh khi được in trên mặt sau của tờ tiền.
Vào năm 1969, tờ 5 đô Mỹ tiếp tục thay đổi kích thước và được thiết kế lại nhưng giữ nguyên hình ảnh của Tổng thống Lincoln ở mặt trước. Tuy nhiên, tờ tiền này đã được làm nhỏ gọn hơn, cập nhật các yếu tố bảo mật như dấu nước và lớp bảo vệ chống giả mạo.
Các tờ tiền 5 Đô la thuộc Series 1993 được cập nhật các biện pháp chống làm giả mới, bao gồm in vi mô xung quanh chân dung của Lincoln và một dải bảo mật bằng nhựa ở bên trái tờ tiền.
Để chống nạn làm giả ngày càng phát triển, một tờ 5 Đô la mới, thiết kế hoàn chỉnh đầu tiên kể từ năm 1929, đã được phát hành dưới dạng Series 1999 cùng thiết kế tương tự như các tờ 100, 50, 20 và 10 Đô la. Tuy nhiên, tờ 5 Đô la không có mực chuyển màu như các mệnh giá cao hơn.
Tờ 5 đô Mỹ phát hành trong series 2006 có các yếu tố bảo mật vượt trội nhất như mực đổi màu, chữ siêu nhỏ, dải bảo an, hình in chìm và hình ảnh cột quốc gia Lincoln Memorial.
3. Giá trị của tờ 5 đô la Mỹ
3.1. Giá trị của tờ 5 USD trên trường quốc tế
Để hiểu rõ giá trị của tờ 5 đô Mỹ trên trường quốc tế, bạn cần xem xét tỷ giá quy đổi của USD so với một số loại tiền tệ khác. Cụ thể:
Đồng tiền |
Mã tiền tệ |
Tỷ giá |
EUR |
1 USD = 0.93 EUR |
|
GBP |
1 USD = 0.78 GBP |
|
JPY |
1 USD = 149.16 JPY |
|
CAD |
1 USD = 1.39 CAD |
|
AUD |
1 USD = 1.52 AUD |
|
CHF |
1 USD = 0.87 CHF |
|
CNY |
1 USD = 7.17 CNY |
|
SGD |
1 USD = 1.33 SGD |
|
KRW |
1 USD = 1,342.58 KRW |
|
VND |
1 USD = 25,509 VND |
3.2. Độ phổ biến trong giao dịch hàng ngày
Tờ 5 USD là một trong những mệnh giá tiền tệ phổ biến và quan trọng trong hệ thống tiền tệ của Hoa Kỳ. Mặc dù không phải mệnh giá cao nhất, tờ 5 đô Mỹ lại có tính linh hoạt và tiện dụng trong nhiều tình huống giao dịch như:
- Mua sắm và giao dịch nhỏ: Thanh toán tại các cửa hàng tiện lợi, quán cà phê, tiệm bánh hoặc cửa hàng bán lẻ.
- Dùng làm tiền lẻ, tiền thối: Khi người dùng trả tiền bằng các mệnh giá lớn hơn, tờ 5 USD thường được dùng để trả lại tiền thừa. Ví dụ: Khi bạn thanh toán hóa đơn 7 USD bằng tờ 10 USD, người bán sẽ trả lại bạn 3 USD bằng các tờ tiền nhỏ hơn, trong đó có thể có tờ 5 USD.
- Tiền tip khi sử dụng dịch vụ: Khách hàng có thể đưa tờ 5 USD làm tiền tip cho nhân viên phục vụ tại nhà hàng, quán bar, dọn phòng khách sạn hoặc taxi.
- Dùng trong các dịp lễ tết hoặc quà tặng: Tờ 5 USD thường được cho vào phong bao lì xì và tặng cho người thân, bạn bè vào các dịp Giáng sinh, Lễ Tạ ơn, Ngày của Cha/Mẹ…
- Thanh toán quầy tự động hoặc máy bán hàng: Các máy bán hàng tự động chấp nhận mệnh giá nhỏ như tờ 5 đô Mỹ và có thể trả lại tiền thừa dưới dạng tiền lẻ.
- Giao dịch tại chợ trời: Khách hàng có thể dễ dàng sử dụng tờ 5 USD để mua những món hàng giá trị thấp như đồ chơi cũ, sách báo, quần áo second-hand hoặc đồ thủ công.
4. Khám phá 10 sự thật thú vị về tờ 5 Đô Mỹ
- Năm 2018, đã in 825.5 triệu tờ 5 USD.
- Giá trị lưu thông năm 2017 của tờ 5 đô là 14.8 tỷ đô la.
- Tuổi thọ ước tính của tờ tiền này là 5.5 năm.
- Tờ 5 USD là tờ tiền duy nhất có chân dung của Abraham Lincoln – vị tổng thống thứ 16 của Hoa Kỳ.
- Tờ 5 USD thật có một hình in chìm chân dung Abraham Lincoln ở bên trái tờ tiền để tăng tính bảo mật và có thể nhìn thấy khi đưa tờ tiền lên ánh sáng.
- Dễ dàng nhận biết nhờ màu sắc đặc biệt bao gồm xanh lục và đỏ, đây cũng là điều khiến tờ tiền trở nên nổi bật hơn so với các mệnh giá khác.
- Mặc dù đã có nhiều thay đổi trong nhiều thiết kế và tính năng bảo mật, tờ 5 USD vẫn được phát hành dưới dạng Federal Reserve Note từ năm 1929, thay thế cho phiên bản United States Note trước đó.
- Tờ 5 USD đầu tiên được phát hành vào năm 1861 dưới hình thức Demand Note trong thời kỳ nội chiến.
- Tờ 5 USD là tờ tiền có mệnh giá thấp nhất trong các tờ tiền in chân dung tổng thống Hoa Kỳ.
- Các phiên bản 5 USD cổ hoặc lỗi in ấn được nhiều nhà sưu tầm săn đón. Một số tờ tiền in từ những năm đầu của thế kỷ 20 có giá trị gấp nhiều lần so với mệnh giá của chúng.
- Thiết kế cơ bản của tờ 5 USD được duy trì từ năm 1929 cho đến nay.
- Tờ 5 USD ít bị thu hồi vì lý do lỗi in ấn, rách nên trở thành đồng tiền ổn định nhất trong hệ thống tiền giấy của Mỹ.
- Vào những năm 1930, trong thời kỳ Đại Suy Thoái, tờ 5 USD trở thành tờ tiền được ưa chuộng trong giao dịch do giá trị tương đối của nó trong bối cảnh lạm phát và khủng hoảng kinh tế trầm trọng.
-
Trước khi 1 tờ tiền của Cục Dự trữ Liên bang được đưa vào lưu thông, bao gồm tờ 5 USD, nó phải trải qua 4 bước quan trọng: Thiết kế, đặt hàng, sản xuất và phát hành. Tất cả các bước này đều đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa Hội đồng Dự trữ Liên bang, các Ngân hàng Dự trữ Liên bang, Cục Khắc và In ấn của Bộ Tài chính Hoa Kỳ và Cơ quan Mật vụ Hoa Kỳ.
5. Phân biệt tờ 5 Đô Mỹ thật/giả
Phân biệt tờ 5 USD thật/giả qua các chi tiết bảo mật sau:
- Dây an ninh: Khi soi dưới tia hồng ngoại UV, bạn có thể nhìn thấy một dây bảo hiểm màu xanh phát sáng.
- Hình in chìm: Mặt trước của tờ 5 USD sẽ hiển thị ba hình chìm số 5 nhỏ và một cột hình chìm số 5 lớn.
- Chi tiết in nổi: Khi vuốt nhẹ vào dòng chữ “United State of America” và chân dung Abraham Lincoln trên mặt trước tờ tiền, bạn sẽ có cảm giác sần sùi và nổi lên ở vị trí này.
- Chất liệu giấy: Tiền giấy được in trên giấy cotton và sợi lanh, khi chạm vào thường thô ráp và đầm tay.
- Số seri: Các số seri được in sắc nét, đồng đều, thẳng hàng và không trùng lặp.
- Mực đổi màu: Phần số “5” lớn ở góc dưới bên phải sẽ chuyển màu từ xanh lục sang đen khi nghiêng tờ tiền dưới ánh sáng.
- Microprinting: Sử dụng kính lúp để soi cụm từ “FIVE DOLLARS” quanh viền chân dung của Abraham Lincoln và dòng chữ nhỏ trong các đường nét ở Đài tưởng niệm Lincoln (mặt sau).
6. Đổi đồng 5 đô ở đâu tại Việt Nam uy tín?
6.1. Đổi tại ngân hàng
Làm thủ tục đổi tiền đô tại ngân hàng là phương án tốt bởi các ngân hàng luôn cung cấp tỷ giá USD/VND minh bạch, rõ ràng và là nơi giao dịch an toàn nhất khi bạn có nhu cầu đổi ngoại tệ. Một số ngân hàng lớn tại Việt Nam như Vietcombank, BIDV hoặc Vietcombank đều cung cấp dịch vụ này. Vì vậy, bạn có thể đến các chi nhánh ngân hàng thương mại chính thống tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM hoặc khu du lịch như Nha Trang, Đà Nẵng để tiến hành đổi USD sang VND.
6.2. Đổi tại tiệm vàng
Đổi tại tiệm vàng sẽ có tỷ giá thay đổi linh hoạt hơn so với ngân hàng, đặc biệt là khi bạn đổi với số lượng lớn. Bạn có thể đổi USD tại Hà Nội ở các tiệm vàng trên phố Hà Trung, Bảo Tín Minh Châu… Nếu cần đổi USD tại TP.HCM, bạn nên đến các địa điểm như SJC, Kim Hương hoặc DOJI. Những địa chỉ này không chỉ chuyên mua bán vàng mà còn cung cấp dịch vụ đổi ngoại tệ với mức tỷ giá cạnh tranh, tuy nhiên có thể mất thêm chi phí chuyển đổi. Do đó, bạn cần tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định đổi tiền tại đây.
6.3. Đổi tại sân bay
Các quầy đổi tiền tại sân bay là lựa chọn thuận tiện cho những ai cần đổi tiền gấp. Tuy nhiên, tỷ giá tại sân bay thường không tốt bằng so với ngân hàng hoặc tiệm vàng. Bạn có thể đổi ngoại tệ tại các sân bay lớn như Nội Bài (Hà Nội), sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM), sân bay quốc tế Đà Nẵng (Đà Nẵng)… Đây là lựa chọn phù hợp nhất cho những ai cần đổi tiền nhanh chóng ngay khi vừa đến hoặc trước khi rời khỏi Việt Nam.
7. Tạm kết
Tóm lại, tờ 5 đô Mỹ có lịch sử phát hành trải dài qua các năm với thiết kế mang đậm tính văn hóa và lịch sử của nước Mỹ. Hy vọng qua bài viết này, bạn sẽ có thêm nhiều thông tin thú vị liên quan đến tờ 5 USD và có kiến thức sâu rộng hơn về hệ thống tiền tệ lớn mạnh của Hoa Kỳ. Ngoài ra, bạn có thể truy cập ngay website ONUS để cập nhật tỷ giá USD/VND nhanh chóng và chuẩn xác nhất theo biến động thị trường.