Bitcoin là loại tiền điện tử đầu tiên và nổi bật nhất thị trường tiền điện tử, đã cách mạng hóa thế giới tài chính với công nghệ blockchain cơ bản. Tuy nhiên, khi mức độ phổ biến của tiền điện tử này tăng lên, những thách thức liên quan đến khả năng mở rộng và hiệu quả giao dịch sẽ nảy sinh. Những dự án Bitcoin Layer 2 được ra đời nhằm giải quyết những hạn chế của Bitcoin. Cùng tìm hiểu ngay về Top 10 dự án Bitcoin layer 2 tiềm năng nhất năm 2024 tại bài viết dưới đây:
1. Tổng quan về Bitcoin layer 2
Bitcoin layer 2 là các mạng thứ cấp chạy trên blockchain chính. Chúng được tạo ra với mục đích xử lý các hạn chế của mạng chính Bitcoin gồm khả năng xử lý các giao dịch của blockchain và khả năng mở rộng. Điều này có thể cải thiện khả năng sử dụng của mạng theo nhiều cách khác nhau.
1.1. Vì sao cần có Bitcoin layer 2?
Bitcoin layer 2 rất cần thiết cho sự phát triển của mạng chính Bitcoin vì những lý do sau đây:
1.1.1. Tăng khả năng mở rộng
Mạng Bitcoin mất khoảng 10 phút để hoàn tất một nhóm giao dịch – trung bình chỉ có 7 giao dịch mỗi giây (TPS).
Điều này làm tắc nghẽn mạng trong thời gian lưu lượng truy cập cao nhất và phí giao dịch tăng đột biến. Ví dụ: vào tháng 4 năm 2021, người dùng đã trả hơn 62 USD cho mỗi giao dịch. Mặc dù điều này có thể không phải là vấn đề đối với các giao dịch lớn nhưng nó nhanh chóng trở nên không thực tế đối với các giao dịch nhỏ và giao dịch point-of-sale.
Hơn nữa, việc mở rộng quy mô blockchain Bitcoin thực sự không phải là một lựa chọn dễ dàng, vì điều này sẽ đòi hỏi phải đánh đổi về chức năng bảo mật hoặc phân cấp, theo khái niệm Blockchain Trilemma của Vitalik Buterin.
Blockchain Trilemma là ý tưởng rằng bất kỳ mạng blockchain nào cũng chỉ có thể tối ưu hóa cho hai trong ba trụ cột chính: phân cấp, bảo mật và tốc độ/khả năng mở rộng. Do đó, khi mạng Bitcoin ổn định dựa trên hai trụ cột trước đây, nó phải thỏa hiệp về khả năng mở rộng.
Khi ngày càng có nhiều người dùng trên toàn thế giới chấp nhận và sử dụng Bitcoin, việc mạng không thể mở rộng quy mô đã gây ra tắc nghẽn về hiệu suất. Người dùng gặp phải tình trạng tắc nghẽn mạng này dưới dạng phí cao và thời gian giao dịch lâu.
Layer 2 của Bitcoin cải thiện khả năng mở rộng bằng cách xử lý các giao dịch ngoài chuỗi để giảm bớt gánh nặng cho Layer 1.
1.1.2. Tăng tiện ích sử dụng
Với mục đích sử dụng là một loại tiền kỹ thuật số, thiết kế của Bitcoin chỉ phục vụ cho hai trường hợp sử dụng cụ thể. Nó cho phép các giao dịch P2P không cần kiểm duyệt, không cần sự tin cậy và nó cung cấp nền tảng công nghệ để Bitcoin duy trì là một kho lưu trữ giá trị giảm phát.
Tất nhiên, chức năng cốt lõi hạn chế này là một trong những tính năng chính của Bitcoin, không phải là lỗi. Đó là một phần khiến mạng trở nên mạnh mẽ và có khả năng chống giả mạo.
Mặt khác, việc thiếu chức năng này có thể gây khó khăn cho các nhà phát triển trong việc đổi mới và xây dựng dựa trên nền tảng công nghệ mang tính cách mạng của Bitcoin bằng cách mở rộng đáng kể chức năng của mạng, Bitcoin Layer 2 cung cấp một cách khả thi để mở khóa các trường hợp sử dụng bổ sung. Bằng cách sử dụng mạng Layer 2, người dùng Bitcoin có thể tận dụng các yếu tố chủ yếu của web3 như hợp đồng thông minh, dịch vụ DeFi và tài sản kỹ thuật số/NFT.
1.2. Các dự án Bitcoin layer 2 tăng vọt sau Bitcoin Halving
Các token được liên kết với giải pháp lớp 2 của Bitcoin đã hoạt động tốt hơn Bitcoin (BTC) kể từ khi việc giảm một nửa phần thưởng khai thác rất được mong đợi của Blockchain Bitcoin có hiệu lực vào đầu ngày 20/4/2024.
STX, token gốc của Stacks mạng Bitcoin layer 2 hàng đầu, đã tăng gần 20% lên 3.1 USD sau Halving. Trong khi đó, Bitcoin chỉ tăng hơn 4,7% lên 66.300 USD.
Các đồng tiền layer 2 khác, như token ELA của Elastos và SAVM của SatoshiVM, đã tăng lần lượt 11% và 5% kể từ khi giảm một nửa.
Giải pháp layer 2 của Bitcoin là các dự án giải quyết các hạn chế về khả năng mở rộng và tốc độ giao dịch trên blockchain Bitcoin. Chúng được xây dựng dựa trên blockchain Bitcoin và mang lại khả năng mở rộng bằng cách xử lý các giao dịch ngoài chuỗi chính.
Trong khi các giải pháp Ethereum layer 2 chủ yếu tập trung vào việc mở rộng quy mô blockchain hợp đồng thông minh Ethereum, thì các dự án Bitcoin Layer 2 nhằm mục đích mở rộng quy mô và giới thiệu các tính năng lập trình cho blockchain chính, không vận hành máy ảo giống Ethereum.
Động thái tăng vọt về giá của đồng tiền layer 2 Bitcoin diễn ra trong bối cảnh phí giao dịch trên blockchain Bitcoin tăng vọt sau halving. Dữ liệu được Glassnode theo dõi cho thấy phí giao dịch trung bình tăng vọt lên gần 0,0020 BTC sau khi giảm một nửa, đạt mức cao nhất kể từ đầu năm 2018.
Sự tăng vọt về phí có thể được giải thích bằng việc ra mắt một giao thức mới có tên Runes cho phép người dùng “khắc” và đúc token trên blockchain Bitcoin. Sự ra mắt của Runes đã khiến cho các nhà đầu cơ đổ xô đúc token và giao dịch tiền meme, thúc đẩy hoạt động giao dịch gia tăng và chi phí giao dịch cao hơn.
1.3. So sánh Bitcoin layer 2 và Ethereum layer 2
Blockchain Bitcoin và Ethereum đều đáp ứng nhu cầu cao bởi số lượng người dùng ngày càng tăng. Tuy nhiên, blockchain Ethereum hỗ trợ hầu hết các ứng dụng blockchain hiện đại như DeFi, NFT,… điều này không giống với blockchain Bitcoin.
Sự khác biệt chính là mục đích của các dự án layer 2 này. Các dự án Ethereum layer 2 chủ yếu tập trung vào việc mở rộng hiệu quả của mạng. Đối với các dự án Bitcoin layer 2, đây chỉ là một trong hai mục đích chính. Các dự án Bitcoin layer 2 không chỉ cố gắng mở rộng quy mô thông lượng của mạng Bitcoin mà còn cả các ứng dụng. Blockchain Bitcoin không vận hành một máy ảo như blockchaini Ethereum, nhưng các dự án Bitcoin L2 đang phát triển các lớp thực thi chạy các máy ảo, một số trong số chúng tương tự như EVM được Ethereum sử dụng. Bằng cách này, mạng Bitcoin có được khả năng máy ảo gián tiếp, cho phép nó chạy các hợp đồng thông minh và các ứng dụng khác mà blockchain thế hệ mới nổi tiếng.
|
Bitcoin layer 2 |
Ethereum layer 2 |
|
|
Settlement layer |
Bitcoin blockchain |
Ethereum blockchain |
|
Mục đích sử dụng chính |
Tăng tốc độ, giảm chi phí và giới thiệu khả năng lập trình nâng cao |
Tăng tốc độ và giảm chi phí |
|
Các thể loại chính |
State channels, Sidechain |
Sidechain và Rollups |
1.4. Đánh giá tiềm năng phát triển của các dự án Bitcoin Layer 2 trong tương lai
Việc áp dụng Bitcoin và các giải pháp layer 2 có thể thúc đẩy sự đổi mới đáng kể trong việc cải thiện hệ sinh thái để có khả năng mở rộng và dễ sử dụng hơn. Dưới đây là một số phát triển mà chúng ta có thể sẽ thấy trong tương lai của lĩnh vực này:
- Tiến bộ công nghệ: Những cải tiến liên tục về công nghệ có thể sẽ làm cho các giải pháp layer 2 trở nên mạnh mẽ, an toàn và thân thiện với người dùng hơn. Những đổi mới trong phương pháp mã hóa và thuật toán đồng thuận có thể đưa ra những cách mới để nâng cao các mạng này.
- Ứng dụng rộng rãi: Khi nhận thức và hiểu biết về các giải pháp layer 2 tăng lên, chúng ta có thể mong đợi việc áp dụng rộng rãi hơn, cả giữa người dùng cá nhân và tổ chức. Nhu cầu ngày càng tăng về các giao dịch Bitcoin có khả năng mở rộng và hiệu quả sẽ thúc đẩy việc áp dụng này.
- Tích hợp với tài chính truyền thống: Mạng layer 2 có thể đóng vai trò then chốt trong việc kết nối Bitcoin với các hệ thống tài chính truyền thống. Sự tích hợp này có thể dẫn đến các sản phẩm và dịch vụ tài chính sáng tạo được xây dựng dựa trên Bitcoin.
- Tập trung vào trải nghiệm người dùng: Các nhà phát triển có thể sẽ tập trung vào việc cải thiện trải nghiệm người dùng. Việc cải thiện này có thể thể hiện qua các giao diện trực quan hơn, tài liệu hướng dẫn tốt hơn và hệ thống hỗ trợ nâng cao.
- Hợp tác và tiêu chuẩn hóa: Trong tương lai, chúng ta có thể chứng kiến sự hợp tác ngày càng tăng giữa các dự án layer 2 khác nhau, dẫn đến tiêu chuẩn hóa ở một số khía cạnh nhất định. Việc tiêu chuẩn hóa như vậy có thể thúc đẩy một môi trường nơi các giải pháp khác nhau có thể tương tác và phát triển.
2. Top 10 dự án Bitcoin layer 2 tiềm năng đem lại lợi nhuận “khủng”năm 2024
2.1. Top #1 Bitcoin layer 2: Stacks (STX)
Thời điểm ra mắt: Ban đầu dự án có tên là Blockstack, sau đó được đổi tên thành Stacks vào năm 2020.
Vốn hóa thị trường STX: 2.84b USD
Stacks mang các hợp đồng thông minh và các ứng dụng phi tập trung (dApp) đến Bitcoin. Stacks không làm thay đổi blockchain Bitcoin ban đầu nhưng mở rộng chức năng của mình, cho phép các nhà phát triển đổi mới đồng thời tận dụng mạng lưới mạnh mẽ của Bitcoin.
Sự ra đời của Stacks 2.0 đã mang lại khả năng stake và DeFi, thu hút nhiều người dùng và nhà phát triển hơn. Token của nền tảng là STX và nhiều dApp khác nhau được xây dựng trên Stacks cho thấy hệ sinh thái đang phát triển của dự án.
Tìm hiểu thêm về Stacks (STX):
- Theo dõi giá STX/USD hôm nay
- Theo dõi giá STX/VND hôm nay
- Hướng dẫn mua Stacks (STX)
- Nghiên cứu về dự án Stacks (STX)
2.2. Top #2 Bitcoin layer 2: Merlin Chain (MERL)
Merlin Chain là blockchain Layer 2 của Bitcoin sử dụng mô hình ZK-Rollups, mạng lưới oracle phi tập trung và giải pháp bảo mật fraud proof. Bên cạnh đó, Merlin Chain không chỉ hỗ trợ phát triển các tài sản, giao thức và sản phẩm khác trên Bitcoin Layer 1 bằng cách thông qua Layer 2 của mình, mà còn đặt ra mục tiêu là “Make Bitcoin Fun Again”.
Hệ sinh thái của Merlin cũng đang hình thành với các mảnh ghép cơ bản của một hệ sinh thái. Chúng ta có thể thấy những cái tên khá tên tuổi như iZUMi, Particle Network, Mineral, MOBOX….
Tìm hiểu thêm về Merlin Chain (MERL):
- Theo dõi giá MERL/USD hôm nay
- Theo dõi giá MERL/VND hôm nay
- Hướng dẫn mua Merlin Chain (MERL)
- Nghiên cứu về dự án Merlin Chain (MERL)
2.3. Top #3 Bitcoin layer 2: Threshold Network (T)
Threshold phân phối các hoạt động nhạy cảm trên nhiều thực thể độc lập – như các node trong mạng. Để một hoạt động thành công, nó cần có một threshold hoặc số lượng tối thiểu các thực thể này để hợp tác với nhau. Ý tưởng đơn giản này làm tăng tính bảo mật và tính sẵn sàng của hệ thống thông tin. Nó cũng làm giảm sự phụ thuộc vào các bên đáng tin cậy vì không một tác nhân nào có thể làm hỏng hệ thống. Ngay cả khi có một vài cá nhân độc hại, hệ thống sẽ tiếp tục hoạt động an toàn và chính xác miễn là có số lượng người tham gia tối thiểu tuân thủ các quy tắc. Ví dụ, với một người giám sát tập trung, chỉ cần một người là kẻ xấu để lấy tiền của người dùng. Hệ thống Threshold sẽ tự bảo vệ khỏi điểm lỗi này.
Tìm hiểu thêm về Threshold Network (T):
- Theo dõi giá T/USD hôm nay
- Theo dõi giá T/VND hôm nay
- Hướng dẫn mua Threshold Network (T)
- Nghiên cứu về dự án Threshold Network (T)
2.4. Top #4 dự án Bitcoin layer 2 tiềm năng: Lightning Network
Thời điểm ra mắt: Giải pháp này lần đầu tiên được đề xuất trong whitepaper vào năm 2015 và mạng bắt đầu hoạt động vào khoảng năm 2018.
Lightning Network là một dự án nổi bật trong không gian Lớp 2. Mạng tạo điều kiện cho các giao dịch Bitcoin được xử lý tức thời với chi phí thấp. Bằng cách tạo các kênh thanh toán giữa những người dùng, mạng cho phép nhiều giao dịch được thực hiện ngoài chuỗi, với blockchain chỉ được cập nhật khi kênh đóng.
Lightning Network là một trong những giải pháp layer 2 được sử dụng rộng rãi nhất cho Bitcoin, với số lượng node và kênh thanh toán ngày càng tăng nhanh. Mạng này đã được áp dụng đáng kể, đặc biệt là trong các giao dịch nhỏ và thanh toán hàng ngày.
2.5. Top #5 dự án Bitcoin layer 2 tiềm năng: Rootstock Infrastructure Framework (RIF)
Năm ra mắt: Rootstock (RSK) được ra mắt vào năm 2018.
Vốn hóa thị trường RIF: 116,279,713.66 USD
Rootstock (RIF) bổ sung khả năng hợp đồng thông minh của Bitcoin. Dự án kết hợp những lợi ích của hợp đồng thông minh Ethereum với mạng lưới đã được thiết lập của Bitcoin, thể hiện sự kết hợp độc đáo giữa chức năng và bảo mật. Việc RIF tập trung vào việc tích hợp với Bitcoin sẽ nâng cao vị thế của dự án trong hệ sinh thái layer 2.
Sự hiện diện của token gốc của RSK là RIF và nhiều mối quan hệ đối tác khác nhau với các dự án blockchain khác cho thấy vị thế ổn định của dự án trên thị trường. Sự tích hợp của Rootstock với Bitcoin thông qua khai thác hợp nhất (merge-mining) cũng đã củng cố vấn đề bảo mật của dự án.
Tìm hiểu thêm về Rootstock Infrastructure Framework (RIF):
- Theo dõi giá RIF/USD hôm nay
- Theo dõi giá RIF/VND hôm nay
- Hướng dẫn mua Rootstock Infrastructure Framework (RIF)
- Nghiên cứu về dự án Rootstock Infrastructure Framework (RIF)
2.6. Top #6 dự án Bitcoin layer 2 tiềm năng: CKB Public Chain
Nervos Network là sự kết hợp của các giao thức, công cụ blockchain và blockchain công khai. CKB hay Common Knowledge Base hoạt động như layer 1 và hoạt động như blockchain proof of work trong hệ sinh thái.
Có nhiều layer 2 trong mạng này, cung cấp các giải pháp hữu ích như hợp đồng thông minh cho các nhà phát triển và người dùng. Side-chains, plasma chains và state channels là một số giải pháp layer 2 trong Nervos Network giúp mở rộng hệ sinh thái tổng thể. Chúng hoạt động như các thành phần bổ sung bên cạnh blockchain layer 1 an toàn.
2.7. Top #7 dự án Bitcoin layer 2 tiềm năng: Liquid Network
Năm ra mắt: Mạng Liquid (Liquid Network) được Blockstream ra mắt vào năm 2018.
Liquid Network là một sidechain Bitcoin hỗ trợ các giao dịch và phát hành tài sản kỹ thuật số nhanh và bảo mật hơn. Liquid có cơ sở người dùng cụ thể với các nhà giao dịch và sàn giao dịch yêu cầu giao dịch nhanh chóng, bí mật. Liquid Network trở nên nổi bật đối với các tổ chức và nhà giao dịch chuyên nghiệp.
Việc một số sàn giao dịch tiền điện tử lớn áp dụng Liquid và việc phát hành tài sản trên mạng đã làm nổi bật tầm quan trọng của Liquid trên thị trường. Khả năng của mạng và số lượng tài sản phát hành là những yếu tố chính thúc đẩy việc áp dụng Liquid.
2.8. Top #8 dự án Bitcoin layer 2 tiềm năng: Statechains
Năm ra mắt: Bắt đầu hình thành vào khoảng năm 2018, Statechains vẫn đang trong giai đoạn phát triển.
Statechains cung cấp một cách tiếp cận sáng tạo về khả năng mở rộng, cho phép chuyển quyền sở hữu coin ngoài chuỗi. Công nghệ này vẫn còn non trẻ nhưng cho thấy nhiều tiềm năng về thanh toán vi mô và nâng cao quyền riêng tư. Ở giai đoạn hiện tại, Statechains giống một giải pháp thử nghiệm hơn, nền tảng vẫn đang tìm kiếm những cách mới để cải thiện khả năng mở rộng của Bitcoin.
Chỉ số chính cho thấy sự tăng trưởng của Statechains sẽ là việc triển khai và thử nghiệm trong các tình huống thực tế, vẫn đang chờ phát triển tính đến tháng 12 năm 2023.
2.9. Top #9 dự án Bitcoin layer 2 tiềm năng: SatoshiVM (SAVM)
SatoshiVM là mạng Bitcoin layer 2 Zk Rollup với hệ sinh thái EVM.
SatoshiVM vận hành một lớp thực thi sử dụng các bản tổng hợp cho các giao dịch hàng loạt và gửi chúng đến mạng Bitcoin để xử lý lần cuối. Điều này cho phép SatoshiVM đạt được tốc độ giao dịch cao hơn đáng kể đồng thời tiết kiệm chi phí cho người dùng và duy trì đủ mức độ phân quyền cũng như bảo mật tốt. Mã thông báo gốc của mạng là Bitcoin và phí gas trên SatoshiVM cũng được thanh toán bằng Bitcoin.
Sử dụng phương pháp này, SatoshiVM mở rộng các trường hợp sử dụng Bitcoin và ứng dụng của mạng Bitcoin. Bitcoin được kết nối với mạng có thể được sử dụng trên các ứng dụng DeFi trên mạng. Nó cũng có khả năng chạy các hoạt động nâng cao khác như chữ khắc (SARC20).
2.10. Top #10 dự án Bitcoin layer 2 tiềm năng: RGB
RGB là một giao thức hợp đồng thông minh ngoài chuỗi được cung cấp bởi Bitcoin Lightning Network, cho phép các bên giao dịch trên kênh Lightning Network thiết kế các thỏa thuận hợp đồng có hoặc không phát hành token RGB không nhất thiết phải là giao thức token nhưng hỗ trợ phát hành token hợp đồng thông minh. RGB là một cải tiến của các đồng tiền màu và trình bày một giao thức hợp đồng thông minh hoạt động ngoài blockchain Bitcoin, cho phép người dùng thực hiện các hoạt động hợp đồng thông minh với tốc độ được cải thiện đáng kể và giảm phí. Nó sử dụng blockchain Bitcoin làm lớp cam kết trạng thái, tập lệnh Bitcoin làm hệ thống kiểm soát quyền sở hữu.
3. Theo dõi các đồng coin Bitcoin layer 2 ở đâu?
Nhà đầu tư có thể theo dõi các đồng coin Bitcoin layer 2 tại trang Market của ứng dụng ONUS. Hơn 600 lại tài sản thuộc các lĩnh vực khác nhau đều có thể được tìm thấy ở đây.
