ADL (Auto-Deleveraging) hay còn gọi là tự động giảm đòn bẩy, là cơ chế được ONUS Pro áp dụng trong giao dịch Hợp đồng Tương lai (Futures) nhằm bảo vệ sự an toàn của hệ thống và nhà đầu tư.
Trong trường hợp một nhà giao dịch khác bị cháy tài khoản (vị thế bị thanh lý toàn bộ) và quỹ bảo hiểm Futures của sàn không đủ để bù khoản lỗ âm, hệ thống sẽ buộc phải đóng một phần hoặc toàn bộ các vị thế đối ứng (ngược chiều) của những người khác đang có lợi nhuận. Giá đóng vị thế sẽ bằng giá phá sản của người bị thanh lý.
- Nếu người bị thanh lý giữ lệnh Long (Mua) → hệ thống sẽ chọn đóng lệnh Short (Bán) của những nhà đầu tư khác.
- Nếu người bị thanh lý giữ lệnh Short (Bán) → hệ thống sẽ chọn đóng lệnh Long (Mua) của những nhà đầu tư khác.
Cơ chế này đảm bảo rằng tổn thất được chia sẻ công bằng, và thị trường vẫn vận hành ổn định.
Khi nào ADL xảy ra?
ADL chỉ xảy ra khi cả hai điều kiện sau cùng xuất hiện:
- Có người dùng bị thanh lý với mức lỗ vượt quá số dư ký quỹ.
- Quỹ bảo hiểm Futures không còn đủ để bù đắp phần thâm hụt đó.
Lúc này, hệ thống bắt buộc phải huy động cơ chế ADL để xử lý.
Tiêu chí lựa chọn vị thế bị ADL
Không phải tất cả nhà đầu tư đều bị ảnh hưởng như nhau. Hệ thống sẽ xếp hạng rủi ro ADL và ưu tiên đóng các vị thế thỏa mãn:
- Lợi nhuận chưa chốt càng lớn → nguy cơ ADL càng cao.
- Đòn bẩy sử dụng càng cao → nguy cơ ADL càng lớn.
Công thức đánh giá thường dựa trên: Xếp hạng ưu tiên của cơ chế ADL
Thứ tự ưu tiên được tính dựa trên lợi nhuận của vị thế và đòn bẩy được sử dụng. Các trader có lợi đòn bẩy và lợi nhuận cao hơn sẽ bị cơ chế Tự động hủy đòn bẩy (ADL) chọn trước.
Không phải tất cả nhà đầu tư đều bị ảnh hưởng như nhau. Hệ thống sẽ xếp hạng rủi ro ADL và ưu tiên đóng các vị thế thỏa mãn:
- Lợi nhuận chưa chốt càng lớn → nguy cơ ADL càng cao.
- Đòn bẩy sử dụng càng cao → nguy cơ ADL càng lớn.
Trong đó:
- Effective Leverage (Hiệu quả sử dụng đòn bẩy) = abs(Mark Value) / (Mark Value - Bankrupt Value)
- P&L percentage (Lãi & Lỗ theo tỷ lệ phần trăm) = (Mark Value - Avg Entry Value) / abs(Avg Entry Value)
- Mark Value: Kích thước lệnh tính theo Giá đánh dấu (Mark Price)
- Bankrupt Value: Kích thước lệnh tính theo Giá phá sản (Bankruptcy Price)
- Avg Entry Value: Kích thước lệnh tính theo Trung bình Giá mở vị thế
Do đó, nhà đầu tư có lợi nhuận lớn và đòn bẩy cao sẽ bị đưa vào danh sách ưu tiên ADL trước tiên.
Ví dụ
Trader mở vị thế Long 0.6315 BTC tại giá 7,890.08 USD, sử dụng đòn bẩy 50x. Giá thanh lý của vị thế này là 7,773.5 USD
Trước tiên, hãy cùng tính toán Giá phá sản của vị thế.
Áp dụng công thức dành cho vị thế Long:
Giá phả sản với vị thế Long = [Giá mở vị thế * (Đòn bẩy sử dụng – 1)] / Đòn bẩy sử dụng
= (7890.08 * 49) / 50 ≈ 7732.278
Giả sử hệ thống không thể thanh lý vị thế này ở mức giá tốt hơn 7732.278 (Giá phá sản) và số dư trong Quỹ bảo hiểm không đủ đề bù đắp tổn thất của hợp đồng này, cơ chế ADL sẽ được sử dụng để tiếp quản quy trình.
Giả sử có 6 vị thế Short (Bán) trên sàn giao dịch, trader có thứ hạng cao nhất trong hệ thống sẽ được chọn để tiến hành hủy đòn bẩy trước. Xếp hạng được tính theo thứ tự lợi nhuận cao nhất và sử dụng đòn bẩy hiệu quả nhất. Lệnh đối lập của trader được chọn sẽ được hủy bỏ ở mức giá phá sản của lệnh đã thanh lý.
|
Traders với vị thế Short hiện tại |
Quy mô vị thế Short |
Xếp hạng |
Phần trăm tương ứng |
|
Trader A |
0.697 |
6 |
20% |
|
Trader B |
0.3168 |
5 |
40% |
|
Trader C |
0.2534 |
4 |
60% |
|
Trader D |
0.38 |
3 |
60% |
|
Trader E |
0.2534 |
2 |
80% |
|
Trader F |
0.6315 |
1 |
100% |
Nhìn vào bảng, chúng ta có thể thấy rằng trader A có xếp hạng ADL cao nhất. Trader A sẽ được chọn để đóng vị thế với quy mô 0.6315 BTC tại giá 7,735.5 (Mức giá phá sản của lệnh đối nghịch bị thanh lý). 0.0655 BTC vị thế còn lại vẫn tiếp tục được mở và vị thế này sẽ được tự động đóng lại do sau đó trader A sẽ sử dụng cùng một khoản ký quỹ trong khi vị thế mà A nắm giữ có giá trị ít hơn. Sau này, xếp hạng của A có thể không còn đứng đầu nữa.
Trong một kịch bản khác, nếu có 1 BTC bị tiến hành thanh lý, vị thế của trader A và B sẽ được chọn.
Phí Maker sẽ được tính cho vị thế của các trader được chọn. Phí Taker sẽ được tính cho các vị thế đã thanh lý.
Cảnh báo ADL hiển thị thế nào?
Trong giao diện Futures trên ONUS Pro, tại vị thế bạn sẽ thấy thanh cảnh báo ADL bên cạnh đòn bẩy (thường có nhiều vạch/đèn).
- Nếu tất cả đèn đều sáng → nghĩa là vị thế của bạn đang nguy cơ rất cao bị ADL.
- Nếu chỉ có 1–2 đèn sáng → nguy cơ thấp hơn, nhưng vẫn có thể xảy ra.